Prototip

[GooD aNd EvıL]

Eleanor H. Rosch tarafından ortaya atılan prototip kavramı, bir kategori veya sözcüğü tanımlamayı sağlayan örnek referansı ifade eder; bu anlamda prototip bir kategoriyi en iyi temsil eden öğedir, öyle ki kategorinin diğer öğelerine en çok prototip benzer. Bir kategorinin öğelerinden söz edildiğinde, akla, çoğu kez, en önce, kategorinin en tipik öğeleri gelir.

Tipik öğeler, temsil değeri olan ve bellekte en kolay ulaşılan öğelerdir. Örneğin serçe, tavuk veya devekuşuna kıyasla daha çok 'kuşun prototipi' sayılır. Sağduyu, çevrede yer alan öğeleri, prototipe benzedikleri ölçüde tanır.

Prototipler kişi tiplerine ilişkin şemalar olarak da tanımlanabilir. Bunlar belirli bir insan tipini, kişilik çizgileri ve davranış tarzlarıyla ifade ederler. Örneğin 'kavgacı bir kişi' şemasını oluşturan nitelikler ve davranışlar.