Tercih konusunda önemli bilgiler: Yüzdelik Dilim, Başarı Sırası vb.

[jockeя]

YÜZDELİK DİLİM:

Bu sene bir çok kişinin farkettiği gibi 2. bölüm yüzdelik dilimleriniz beklenilenin üzerinde. Başarı sıranız nispeten iyi gibi görünse de, yüzdelik dilimleriniz olması gerekenden daha fazla. Bunun sebebi, 2. bölümde puanı hesaplanan aday sayısının az olması, yani 2. bölümden bir çok kişinin hesaplanacak kadar puanı oluşmadığı için, buradaki aday sayısı azaldı. Dolayısıyla, yüzdelik diliminiz büyüdü. Bunu detaylı açıklayayım:

Geçen sene herkes sadece 4 konudan sorumluydu, ve bunları hemen hemen herkes yapıyordu. Bu nedenle de daha çok adayın puanı hesaplanabiliyordu. Örneğin diyelim ki geçen sene puanları hesaplanan 500,000 aday vardı ve sizin başarı sıranız bunlar arasında 25,000.lik ise, %5'lik dilime giriyordunuz (25,000/500,000)

Fakat bu sene ikinci bölümden puanı hesaplanabilen aday sayısı azaldığı için, yüzdelik diliminiz birden bire büyüdü. Yukarıdaki örnekten gidersek, puanı hesaplanan aday sayısı 250,000'e düştüğünde sizin yüzdelik diliminiz otomatik olarak %10 olur (25,000/250,0000).

Yaptığım basit bir hesaba göre bu sene EA-2'den 154,000, SAY-2'den 108,000, SÖZ-2'den de 225,000 adayın puanı hesaplanabilmiş. Bu rakamlar yaklaşıktır. Hesap yöntemi şudur, (bir adayın başarı sırası*100) / adayın yüzdelik dilimi. Bu basit bir içler dışlar çarpımı aslında. Her bir puan türü için farklı kişilerde bu hesaplamayı yapsanız dahi yukarıdaki rakamları bulursunuz.

Dolayısıyla siz bu sene EA-2'den 30,000. olduysanız, EA-2 puanı hesaplanan 154,000 kişi içinde 30,000. oldunuz. Fakat bu geçen sene puanı hesaplanan herkesin içindeydi, ve bu kişiler arasında sayısalcılar da vardı. Bu sene sadece kendi alanınızdakiler içinde.

Bu nedenle bu sene doğrudan doğruya yüzdelik dilim kıyaslaması yapamazsınız. Yaparsanız yanlış tercih yaparsınız.Geçen seneki yüzdelik dilimle bu seneki yüzdelik dilim aynı mantıkla işlemiyor.

BASARI SIRASI

Yukarıdaki sebeple bu sene, başarı sıranıza bakmanız gerekiyor. Ancak bu da özellikle EA'cı ve sözelciler için göründüğü kadar kolay değil. Sayısalcılar bu konuda daha rahat, çünkü onların başarı sırası, geçen sene bir bölüme son alınan kişinin başarı sırasıyla daha kolaylıkla kıyaslanabilir. Bunun sebebi saysal puanlarının daha yüksek olması. Buna da şöyle bir örnek vereyim.

Sayısalcılar için:

Diyelim ki başarı sıranız 12,000. %10'luk bir hata payı vererek, geçen sene sayısalla puan alan bölümlere bakıp, en son 9800 ile 13200. adaylar arasında öğrencileri alan bölümleri tercih edebilirsiniz. Dilerseniz marjı genişletebilirsiniz.

EA'cılar için:

Sizinki bu kadar kolay değil. Çünkü diyelim ki geçen sene bir bölüm 20.000. olan bir adayı aldı EA puanıyla. Siz eğer bu sene 20,000'lerdeyseniz, bu bölüme girebileceğiniz anlamına gelmiyor bu. Bunun nedeni şu: geçen sene o bölüm 20,000. adayı aldı ama, bu 20,000 içinde zaten EA tercihi yapmayı düşünmeyen bir sürü sayısalcı vardı ve onlar tıp mühendislik gibi bölümlere gittiler. Bu sayısalcıların sayısı yaklaşık 12,000'se, aslında o bölüm en son (20000-12000)=8000. EA'cıyı aldı. Dolayısıyla sizin o 20000 içinde kaç sayısalcı vardı bunu bilmeniz gerekir. Bu da kolay bir hesap değil tabii ki.

NE YAPABİLİRSİNİZ:

Yapabileceğiniz tek bir şey var (100% kesin sonuç vermeyecek, neden olduğunu da anlatacağım), ama en azından en mantıklısı bu.

Geçen senenin puanlarını, paun türlerini ve kontenjanlarını (mümkünse kontenjanlar bu senenin olsun, ama yoksa geçen senekiler de işe yarar) içeren bir excel tablosu bulun. Bunların içinden alanınınız neyse (örneğin EA'ysa) sadece bu puanla alan bölümleri göstertin excele (Filtrelemeyle yapabilirsiniz). Bütün EA'ları gördüğünüz zaman bunları kopyalayın ve yeni bir sayfaya yapıştırın. Böylece sadece EA ile alan bölümlerin kontenjanlarını ve geçen seneki puanlarını içeren yeni bir tablo elde edeceksiniz.

Sonra, bu puanları en yüksekten en düşüğe doğru sıralatın. Birinci sırada Türkiye'nin en yüksek paunla öğrenci alan bölümü olacak.

Ve an son olarak da yeni bir kolona şöyle bir denklem yazın. O satırdaki bölümün kontenjanı+Bir üst hane. Aslında burada kümülatif bir toplam yapacağız. Daha açık anlatmak gerekirse:

1. Bilkent İşletme Kontenjanı: 2 Kümülatif Kontenjan: 2
2. Koç İşletme Kontenjanı: 10 Kümülatif Kontenjan:12
3. Boğaziçi İşletme Kontenjanı: 100 Kümülatif Kontenjan: 112
4. Odtü İşletme Kontenjanı: 75 Kümülatif Kontenjan 177

Yani o bölümün kontenjan hanesiyle bir üstte bulduğumuz rakamı toplayarak gidiyoruz. Sonuna kadar kopyalayın denklemi. Böylece, kendi başarı sıranıza karşılık gelen okulları üç aşağı beş yukarı görebilirsiniz.

Daha önce de dediğim gibi bu %100 bir sonuç KESİNLİKLE VERMEZ. Çünkü arada yüksek puan yaptığı halde diyelim ki ailevi sebeplerle girebileceği okulları yazmayanlar vb. var. Ama en azından mantıklı bir fikir verir size. Kendinize bir marj koyarak, diyelim 20,000. oldunuz, 15,000'lerden başlayıp 30,000'lere kadar bir aralıkta nispeten daha mantıklı tercih yapma şansı verebilir.