| Bostandere |
04-30-2006 12:21 PM |
Dünya üzerindeki dillerin yarısı yok olacak
Amerikalı bilimadamları bu yüzyılın sonuna kadar dünya üzerinde konuşulan dillerin yarısının yok olacağını açıkladı. Küçük topluluklar ve azınlıklar tarafından konuşulan diller yok olurken çok sayıda insan tarafından konuşulan bazı diller ise daha da karmaşık hale gelecek. Bilimadamları, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan dillerin kaydedilmesi gerektiğini savundu. Seattle’daki Amerikan Bilim Geliştirme Derneği’den yapılan açıklamaya göre, şu anda dünya üzerinde konuşulan 6800 özgün dilin yarısı bu yüzyılın sonuna kadar yok olacak. Büyük topluluklar içinde asimile olan azınlıkların dillerini giderek daha az kişi konuşuyor. Pennsylvania’daki Swarthmore Üniversitesi’nden David Harrison bu duruma Sibirya’da konuşulan Orta Chulym dilini örnek verdi. Bu dili çok az kişi konuşuyor ve hepsi de 45 yaşın üzerinde. Yale Üniversitesi’nden Stephen Anderson ise “Bir dil yok olunca aynı anda bir dünya yok oluyor” dedi. Anderson, diller yok olunca kaybolan etnografik ve kültürel bilginin önemini vurguladı. Harrison dillerin yok olmasının bilişsel bilim çalışmalarını da zorlaştırdığını ekledi. Farklı dillerin araştırılması sonucu insanların dünyayı algılama biçimlerinin birbirinden çok farklı olduğu ortaya çıkmıştı. Örneğin Amerikan yerlilerin konuştuğu bazı diller, zaman kavramının Kızılderililer tarafından çok farklı algılandığını gösteriyor. Bazı diller ölürken, Çince, İngilizce ve İspanyolca gibi bazı baskın diller ise giderek daha çok çeşitlenip karmaşıklaşıyor. Bazı dillerin, örneğin birçok lehçesi bulunan Çince’nin de yeni versiyonları bile ortaya çıkabilir.
|
