[TiTaN]

Tpao'nun Üretimi 4.5 Milyon Tondan 1.6 Milyon Tona Düştü

Petrol-iş Sendikası, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (Tpao) Güç Kaybettirildiğine Dikkat Çekerek, Üretimin 14 Yılda 4.5 Milyon Tondan 1.6 Milyon Tona İndiğini Bildirdi.


Petrol-İş Sendikası, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) güç kaybettirildiğine dikkat çekerek, üretimin 14 yılda 4.5 milyon tondan 1.6 milyon tona indiğini bildirdi.

Petrol-İş, "Türkiye'de Petrol Faaliyetleri ve TPAO" raporunu açıkladı. Raporda, dikey entegre yapının parçalanmasıyla, gelir sağlayan ve karlı alanları kaybedilen Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) faaliyet alanının arama ve üretimle sınırlandırıldığı, böylece TPAO'nun kolayca ve ucuz bir biçimde satışının (özelleştirilmesi) koşullarının hazırlanmaya başlandığı belirtildi.


Raporda, yeniden yapılanma girişiminden sonra TPAO'nun yurtiçi ham petrol üretiminin her yıl giderek düştüğüne, 1991 yılında 4.5 milyon ton olan üretimin 2003 yılında 2.4 milyon tona, 2005 yılında ise 1.6 milyon tona gerilediğine dikkat çekildi.

Dikey entegre yapısı parçalanarak güçsüzleştirilen TPAO'nun, bu düzenleme ile dikey yapıda olan uluslararası dev petrol şirketleriyle, eşit olmayan koşullarda rekabete sürüklendiği, halkın büyük tepki gösterdiği, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından veto edilen Türk Petrol Kanunu ile de TPAO'nun ulusal kamu kuruluşu olarak, devlet adına petrol, doğalgaz arama ve üretim faaliyetlerinde bulunma hakkının elinden alınmak istendiği vurgulandı. Raporda şu değerlendirmelerde bulunuldu:

TÜRKİYE'DE YETERİNCE ARAMA YAPILMADI

-Dünya ham petrol talebinin yüzde 90'ı gravitesi yüksek ham petrol ile karşılanmakta olup, dünya petrol kaynaklarının ise yüzde 25'i bu tip ham petrolü içermektedir. Savaşlar da kıt olan bu kaynakları elde etmek ve kontrol/denetlemek için yapılmaktadır.

-Çok fazla jeolojik olayların oluştuğu Türkiey'de bilinen petrol sahalarının önemli bir kısmı, gravitesi düşük ağır ham petrol içermektedir. Bunun yanında Türkiye'de denizel alanlar başta olmak üzere yeterince arama faaliyeti yapılmamıştır.

-TPAO, ham petrol rafinajı, taşıma, dağıtım, petrokimya ve gübre sanayi dallarında da faaliyet gösteren şirketler kurarak, dünyadaki uygulamalara paralel bir entegre yapı oluşturmuştur. Bu amaçla kurulan; POAŞ, DİTAŞ, TÜPRAŞ, BOTAŞ, İGSAŞ, PETKİM ve İPRAGAZ, TPAO'nun bağlı ortaklıkları olarak, faaliyetlerini 1980'lerin ortalarına kadar sürdürmüşlerdir. Ancak küreselleşme, dünya ile entegrasyon programları doğrultusunda ilgili kuruluşlar, özelleştirmeye hazırlanmak üzere TPAO'dan kopartılarak, anonim şirket haline getirilmişlerdir.

TPAO'NUN SATIŞ KOŞULLARI HAZIRLANDI

-Dikey entegre yapının parçalanmasıyla, gelir sağlayan ve karlı alanları kaybedilen TPAO'nun faaliyet alanı, arama ve üretimle sınırlandırılmıştır. Böylece TPAO'nun kolayca ve ucuz bir biçimde satışının (özelleştirilmesi) koşulları hazırlanmaya başlanmıştır. Yeniden yapılanma girişiminden sonra TPAO'nun yurtiçi ham petrol üretimi her yıl giderek düşmüştür.

-1991 yılında 4.5 milyon ton olan üretim 2003 yılında 2.4 milyon tona, 2005 yılında ise 1.6 milyon tona gerilemiştir. Bu uygulamalar, TPAO'nun yurtdışına yönelmesinde de etkili olmuştur. TPAO, Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan'da yabancı petrol şirketleri ile yaptığı ortaklık anlaşmalarıyla faaliyette bulunmaktadır. Ancak, öz kaynakları ile karşıladığı yurtdışındaki zorunlu yatırım harcamalarındaki artışlar, yurtiçi arama-üretim faaliyetlerinin düşmesine yol açmaktadır. Oysa, üretilebilir petrol rezervlerinin düşük olduğu ülkemizde üretimin artırılması, ancak arama faaliyetlerinin süreklilik göstermesiyle sağlanabilir.

-Son yıllarda uygulanan istihdam politikaları da çalışanlar arasında huzursuzluklara ve çalışma barışının bozulmasına yol açmaktadır. TPAO, tüm olumsuz koşullara karşın 4828 tane yetişmiş, nitelikli iş gücü ile karlı bir kuruluş olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. TPAO 2005 yılında; 1 milyar 88 milyon dolar ciro, 84 milyon dolar vergi ödemesi ve 114 milyon dolar dönem net kar gerçekleştirmiştir.(ANKA) (Ankara Haber Ajansı) 4 dakika önce.. [908809]