SANATÇILARDA DUYGU DURUM BOZUKULUGU
Dr. Cem Mumcu, farklı algi düzeyleri gerektiren yaratıcılığın, çan
eğrisinin dışında olmakla ilgisine dikkat çekiyor. Mumcu'nun verdiği bilgiye göre, iki uçlu duygu durum bozuklukları sanatsal yaratıcılığı kamçılıyor.
Duygu durum bozukluklarından mani, depresyonun tersi. Aşırı neşeli,
konuşkan, cinsel istekte artış görülen, aşırı alışveriş yapma, yerinde duramama, kendini çok güçlü ve önemli hissetme durumu. Hipomani ise maninin daha az şiddetli olanı. Manik-depresif hastalık olarak bilinen duygusal bozuklukta bir duygu durum spektrumu var. Aşırı neşelilik (mani) ve aşırı tükenmişlik, mutsuzluk (depresyon) fazları arasında gidip gelen geniş bir duygusal yelpaze bu. Bu yelpazede depresyon, hipomani ve siklotimi de bulunuyor.
Manik-depresif hastalık bu spektrum içinde küçük bir yer tutuyor.
Hastalık olarak nitelenen bu manik depresif faza Bipolar (iki uçlu) 1
deniliyor. Bu hastalık, mani ve depresyonla birlikte seyrediyor. Sadece
depresyonla seyrederse bu türüne Unipolar (tek uçlu) adı veriliyor.
Siklotimi ise küçük maniler ve depresyonlarla hızlı seyreden bir durum.
Histomi denilen hiç maninin olmadığı, kronik depresif bir halin çok uzun
sürdüğü bir türü daha var. Bunların hepsi duygu durum spektrumunun değişik
yerlerinde bulunuyor.
Mumcu, bu yelpaze ile sanatsal yaratıcılık arasında bir ilişki olduğu
varsayımıyla 57 yaratıcı sanatçı üzerinde yaptığı araştırmada, sanatsal
yaratıcılarda, normal insanlara göre belirgin bir duygu durum bozukluğu
bulguladığını söylüyor.
Mumcu, araştırmasında yaratıcıların çok yüksek bir oranda mani, depresyon, hipomani ya da siklotimi gösterdiklerini ortaya koymuş.
|