Fİl Soreks'ler

[F@sTaLaFisT@]

AFRİKA'NIN KÜÇÜK ZIPZIPLARI:


AFRİKA'NIN fil soreksi acayiplik dolu bir grubun en garip üyelerinden biridir. Fareden iri olmayan bu hayvanın elâstiki ve hassas olan upuzun bir burnu vardır. Yumuşak kürklü, tombul vücudu uzun art bacaklarla son bulur. Bu küçük yaratık bunlarla üzerinde kanguru gibi zıplar. Ekseri böcekçillerin aksine iri gözleri vardır.
Çok sinirli koşucular ve savaşçılar: Fil soreks'ler saatlerce uzanıp güneşlenmeye bayılırlar. Gündüz saatlerinde son derece çalışkan ol dukları gibi, mehtaplı *******de de ortalıkta dolaştıkları görülür. Sakin sakin yürüyen hayvan, tehlike halinde kürkten bir küçük top gibi zıpla-ya zıplaya uzaklaşır ve kayaların arasındaki bir barınağı, yahut da yerdeki bir deliği boylar.
Pençelerine bakılırsa, gerçek bir toprak kazan hayvan olmamasına rağmen, yumuşak topraklarda veya kumda bu işi görerek hızla gözden kaybolabilir. İni, kayaların arasındaki bir oyuk, yahut kendi kazdığı bir yeraltı odacığı olabilir. Bu inin malûm giriş kapısından başka, lüzumlu vaziyetlerde kullanılmaya mahsus bir başka çıkış yeri de vardır. Bu, esas kapının birkaç ayak ötesinde göze çarpmayacak bir yerdir ve dikey olarak aşağı iner. Davetsiz bir misafir ana kapıdan aşağı inecek olursa, fil soreks bu kurtuluş deliğinden sıvışıp kaybolur.
Fil soreks, birçok böcekler gibi arkadaş canlısı bir yaratık değildir. Ya tek , ya da çift olarak yaşar. Birkaçı aynı kafesin içine hapsolunca, art ayaklarıyla etrafa silleler savurur ve düşmanlarının postundan tutam tutam tüyler koparırlar. Dövüştükleri zaman, kulakları ve bıyıkları durmadan oynar.
Fil soreks'in yavruları birer veya ikişer olarak dünyaya gelirler. Doğuşta oldukça iri sayılırlar. Kürkleri de yerindedir. Gözleri ise ya açıktır, ya da pek yakında açılacaktır. Anne fil soreks yavrularının sıhhatiyle pek ilgilidir. Meselâ, yakalanan bir dişi, iki yavrusunu meme başlarına yapışmış olarak taşıyordu. Serbest bırakılınca ancak bebeklerin tutanaklarının sağlam olduğuna kanaat getirdikten sonra, hızla zıplayarak uzaklaştı.
Afrika'da güneyde, Kap'la kuzeyde Cezayir arasında birçok fil soreks türleri vardır. Bunlar her türlü memlekette barınabilirler. Büyük Sahra'nm çölleri kadar, Kongo'nun ormanlık alanlarına da uymuşlardır. Bu grubun (Aile adı: Macroseelididae) ekseri üyeleri ufaktır. 10 veya 12.5 santim uzunluğunda bir vücutları ile aynı uzunlukta bir kuyrukları vardır. En irileri, Kongo ile Kenya'nın, orman seven bir türü olan «damalı fil soreksi» dir. Bunun vücudu 27 - 28 santim, kuyruğu ise 22 santim uzunluğundadır. Sırtı, dört veya beş sıra açık ve koyu renk, dört köşe lekeleriyle tıpkı bir dama tahtasına benzer.