Sirtlanlar Ve Yelelİ Sirtlanlar

[F@sTaLaFisT@]

SIRTLANLAR, Afrika, Filistin, Arabistan ve Hndistan ovalarını hayvan artığı peşinde arşınlarlar. Bu kuvvetli, fakat Sirkin yaratıklar kemikleri çatır çatır çiğneyebilirler. Dişleri son derece iri, çeneleri de zebra, hatta sığır gibi büyük hayvanların uyluk kemiklerini kırıp ezecek kadar kudretlidir.
Bu imkânın sırtlangiller için büyük faydası vardır. Birçok kimseler sırtlanların sadece leşle beslendiğini sanırlar. Halbuki Afrika ovalarında pek az hayvan ölüsü çürüyüp kokuşa maya fırsat bulur. Bu itibarla sırtlanın payına çoğu zaman, kendine kemiklerle ziyafet çekmek düşer.
Bir tabiat bilgini Kenya'da bir hayvan ölüsünün ne kadar zamanda ortadan yok olduğunu hesaplamıştı. Bir zebra'nın vurulup öldürülüşünden beş dakika sonra ilk akbaba çıkagelmişti. Aradan on dakika geçmeden zebra'nın başında kendilerine ziyafet çeken akbabaların sayısı otuza yükselmişti. Bundan yirmi dakika sonra geride hayvanın sadece kemikleriyle postu kalmıştı. Aksamın ileri saatlerine raslayan bu sırada sırtlan da leşin yerini keşfetmişlerdi.Ertessabaha ölü zebradan geriye hiçbir şey kalmamış bulunuyordu.
Koku alma duygusu gayet keskin olan sırtlan kilometrelerce uzaktaki bir leşin kokusunu alabilir. Üzerinde akbabaların uçuştuğu bir yerde mutlaka bir hayvan ölüsü olacağını bildiğinden, hemen o tarafa yönelir. Çoğu zaman arslanlarla yabani köpek sürülerinin bıraktıkları artıklardan yararlanır. Hızlı bir hayvan olmayışı sebebiyle iyi bir avcı değildir, fakat çiftlik hayvanlarını kolaylıkla öldürebilir.
Sırtlan, kudretli çeneleriyle dişlerine rağmen, kendini pek ender olarak savunmaya yanaşır. Bir Köşeye kıstırılınca, dövüşecek yerde kaçmayı tercih eder. Kaçması mümkün olmayınca, düşmanlarının dikkati gevşeyinceye kadar ölü taklidi yapar. Bundan sonra ayağa fırlayarak tabanları yağlar.
Avcılar, salrtlana hayvanların en adisi gözüyle bakarlar. Fakat kendi soydaşlarını yemeye yanaşmaması, onda kendine göre bir ahlak ölçüsünün olduğuna delildir. Pis kokulu da olmayıp, arslandan veya çakaldan çok daha temiz kokar. Yerliler sırtlan eti yer ve özellikle kendilerine cesaret aşılayacağı kamsıyla hayvanın yüreğini elde etmeye çalışırlar. Sırtlan zor durumda kalınca dövüşmeye yanaşmadığına ve korkak sayıldığına göre, bu inanış gerçekten gariptir.
Tarih öncesi Avrupası'nda sırtlan iyi tanınırdı. Bir zamanlar İngilterenin batısındaki mağaralara kadar sokularak, arkasında, bugün de yaptığı gibi garip bir iz bırakırdı. Sırtlanın gübresi, çoğunlukla kemik kırıntılarından meydana gelmiş sert beyaz toplar halinde kurur. Bu toplar zamanın yıkıcı tesirine karşı koyduklarından, binlerce yıl öncesi sırtlanlarının barındıkları mağaralarda fosilleşmiş olarak bulunmuşlardır.