İrİ AĞizli KuŞlar: Çoban-aldatanlar

[F@sTaLaFisT@]

ÇOBAN - ALDATANLAR'A birçok dillerde «keçisağan» denilmesinden Aristo sorumludur. Yunan filozofu, bu kuşların, muntazam ağızlarından, keçilerin sütünü sağmakta yararlandıklarım söylemişti. Bu iddianın gerçekle ilgisi yoktur tabiî. Çoban - aldatanlar'ın geniş ağzının vazifesi uçan böcekleri kapmaktır. Bu kuşları, ağızlarını ardına kadar açmış vaziyette bir böcek bulutunun içine dalarken görmek mümkündür. Ağzın köşelerindeki iri kıllar, böcekleri ağız boşluğunun içine süpürmelerine yardım eder.
Bilimsel adı «Caprimulgidae» olan üyeleri bozuk ve çatlak sesleriyle ün salmışlardır. Birçok Amerika çoban-aldatanlarının isimleri çıkardıkları sesin taklididir. «Purvuil» (Phalaenoptilus nuttalli) ve «vuippurvil» (Caprimulgus vociferus) gibi...
Çoban - aldatanlar'ın bizim için en önemlisi Avrupa çoban - aldatanı'dır (Caprimulgus europaeus). 25-26 santim uzunluğundaki bu kuşun kanatları uzun ve oldukça sivri, kuyruğu yuvarlak, vücudu uzun, boynu çok kısa, başı iri ve enli, gagası çok ufak, çok kısa ve ucunda kancalıdır. Avrupa'nın kuzeyinde Norveç'ten başlayarak bütün Avrupa'da ve Batı Asya'da yaşar, kışın daha güneylere inerek bütün Afrika ülkelerini ziyaret eder. Daha çok seyrek ağaçlı ormanları tercih eder. Akrabası baykuşlar gibi yalnız *******i faaldir, gündüz saatlerini daha çok yerde veya rahat bir dalın üzerinde tüne-yerek geçirir.

Ayakları kuvvetsiz olduğundan, genel olarak dalın üzerinde uzunlamasına yatar. Kahvemsi gri zemin üzerinde benekli ve çizgili tüyleri mükemmel bir kamuflaj vazifesi görür.