1922’de İzmir’i kim yaktı tartışmasında yeni belge 15 Nisan 2008

[slipknot]

İzmir’in Yunan işgalinden kurtulduğu 9 Eylül 1922 tarihinden 4 gün sonra 13 Eylül’de çıkan ve kentin önemli bir bölümünü tahrip eden büyük yangınla ilgili önemli belgelere ulaşıldı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi, Fransız devlet arşivlerindeki 3 önemli belgeyi İzmir’e getirerek araştırmacıların hizmetine sundu. Belgelerin "13 Eylül 1922’de İzmir’i kim yaktı" tartışmalarına ışık tutması bekleniyor. Belgelerden ikisi, 19 Eylül 1922 ve 26 Eylül 1922 tarihlerinde İzmir’deki Fransız Konsolosluğu’ndan Washington Maslahatgüzarlığı’na çekilen telgraf metinlerinden oluşuyor. Üçüncü belge ise İzmir’de bulunan Fransız Yüksek Komiseri Amiral Dumesnil’in yangının sebeplerini inceleyen raporu. Müze Müdürü Yrd. Doç. Dr. Oktay Gökdemir, Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ile kurdukları temaslar sonrası, kente kazandırdıkları belgelerin araştırmacılar için büyük önem taşıdığını ve İzmir Yangını üzerindeki tartışmalara ışık tutacak nitelikte olduğunu söyledi. İzmir, Birinci Dünya Savaşı’nın ardından 15 Mayıs 1919’da Yunan Orduları’nın işgaline uğramıştı. Bu işgal 9 Eylül 1922’de sona erdi. Ancak İzmir, 13 Eylül sabahı tarihinin belki de en büyük felaketlerinden birini yaşamaktan kurtulamadı. Basmane’de başlayan ve 6 gün süren korkunç yangın, giderek büyüyerek şehre yayıldı. Binlerce ev ve işyeri kül oldu. Kimler tarafından çıkarıldığı hálá tartışılan bu büyük yangın, ne yazık ki İzmir’in dörtte üçünü tahrip etti.