Ermenistan'ın taş inadını BM kırabilecek mi

[Bostandere]

Kars'taki Ani Harabeleri'nin karşısındaki taş ocaklarını uyarılara rağmen işletmeye devam edip eserlere zarar veren Ermenistan, UNESCO'ya bağlı Anıtlar ve Sitler Konseyi'ne şikâyet edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı, taş ocakları kapanmadan restorasyona da başlayamıyor



Türkiye, binlerce yıllık geçmişi olan Ani harabelerinin tam karşısında taş ocaklarını ısrarla kapatmayan Ermenistan'ı BM bünyesindeki UNESCO'ya bağlı ICOMOS'a (Anıtlar ve Sitler Konseyi) şikâyet etti.
Yıllardır bu konuda uyarılmasına rağmen taş ocaklarını işletmeye devam eden Ermenistan, Ani ören yerindeki eski eserlere büyük zarar veriyor. Kiliseler, türbe ve camiler, taş ocaklarındaki patlamalar ve ağır iş makinelerinden dolayı ağır hasar gördü. Kültür ve Turizm Bakanlığı taş ocakları kapanmadan restorasyona başlayamıyor. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Orhan Düzgün, Ermenistan'ı taş ocakları konusunda defalarca uyardıklarını dile getirerek, "Ermenistan'ı taş ocaklarını durdurması için ICOMOS'a şikâyet ettik" dedi.

Dinamitler sarsıyor
Kars'a bağlı Ani ören yeri Ermenistan ile sınır. Aradan sadece Arpa Çayı geçiyor. Çayın diğer yakasında Ermenistan taş ocaklarında uzun yıllardır hummalı bir çalışma var. Taş çıkarmak için patlatılan dinamitler Ani ören yerinde büyük sarsılmalara neden oluyor.
Türkiye, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla Ermenistan'ı bu konuda defalarca uyardı. Ermenistan dinamit patlatmayı bıraktı ama taş ocaklarında çalışan iş makineleri titreşim oluşturmayı sürdürüyor. Bu durum da tarihi kentteki anıtsal yapılara büyük zarar veriyor.

Restorasyon başlayamıyor
Restorasyonlar için projelerin devam ettiğini hatırlatan Düzgün, restorasyonlara başlayabilmek için taş ocaklarındaki faaliyetlerin durdurulması gerektiğini vurguladı. Düzgün, Ermenistan için de çok önemli olan ören yerindeki kiliseleri onarmaya çalışmalarına rağmen Ermenistan'ın tutumuna anlam veremediklerini belirterek şöyle dedi: "Katedralin onarımı için Sorbon Üniversitesi ile işbirliği yapıyoruz. Dünya Anıtlar Fonu adına Mark Weber çalışmalara katılıyor. Aynı zamanda Prikitch ve Tigran Honents Kilisesi ile Anadolu'nun ilk camisi olan Ebul Menucheyr Camii'nin restorasyon projeleri hazırlanıyor. Bakanlığımız dünya kültür mirası için önemli olan ören yerimizi ayağa kaldırmak için tüm imkânlarını seferber etti."
Ani ören yeri sorumlu memuru Yüksel Kara, titreşimleri hissettiklerini kaydederek, şöyle dedi:
"Burası dünya kültür mirası. Ermeniler için de önemli bir tarih. Taş ocaklarını dağın diğer yüzünde de çıkarabilirler. Ama anlamsız bir inatlaşma içindeler. Amaç Ani'ye zarar vermek."

14 Haziran tarihli rapor

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ani ören yerindeki sorunları ve bunların çözümleri için bilimsel bir Danışma Kurulu oluşturdu. Prof. Dr. Hamza Gündoğdu, Prof. Dr. Ömür Bakırer, Doç. Dr. Neriman Şahin Güçhan, Doç. Dr. Uğurhan Akyüz, Dr. Esin Kuleli ve Ömer Kırsal'dan oluşan Kurul, 14 Haziran 2006'da şu tespitleri yaptı:
"Dışişleri Bakanlığı'mızın girişimleriyle dinamit kullanımı durdurulmuş olmakla birlikte, mekanik yöntemlerle taş çıkarılmaya halen devam ediliyor. Geçmişte patlatılan dinamitlerin anıtlara olumsuz etkisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı arşivindeki raporlarla belgelenmiştir.
Günümüzde ise kullanılan iş makinelerinin oluşturduğu titreşim (vibrasyon) devam etmektedir. Ani ören yerine bu kadar yakın bir alanda taş ocaklarının çalıştırılması, yapısal açıdan yoğun sorunları olan anıt eserler için bir tehdit oluşturmaktadır. Öte yandan gün geçtikçe büyütülen taş ocakları, topografyayı yararak, doğal açıdan hayranlık uyandıran peyzajın ciddi biçimde zarar görmesine neden olmaktadır."

[CaKaLBoT]

tesekkürler

çıkarmasalar ne olur ama olur mu tr nin zararına olsun tezek bile çıkarırlar...