Çalık’la ENI’nin Samsun-Ceyhan Boru Hattı’na Shell de giriyor / 27 eylül

[M@D_VIPer]

Çalık’la ENI’nin Samsun-Ceyhan Boru Hattı’na Shell de giriyor

Demet CENGİZ BİLGİN

Sell, boğazlardaki yoğun tanker trafiğini azaltmak için planlanan 1.8 milyar dolarlık Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı projesine katılmak için ilk adımı attı. Shell, Çalık-ENI ikilisiyle projenin yaratacağı olanakları incelemek üzere anlaşma imzaladı. Shell projeye girerse Kazakistan’dan Karadeniz’e taşıdığı petrolü Akdeniz’e indirebilecek.

KERKÜK-Yumurtalık ve Bakü-Tiflis-Ceyhan’ın ardından üçüncü büyük petrol boru hattı projesi olan Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın yapımını üstlenen Çalık Enerji-İtalyan ENI ikilisi ile dünyanın önde gelen petrol ve gaz şirketlerinden Shell, projenin geliştirilmesi çalışmalarına katılım olanağının incelenmesi için anlaşma imzaladı. Boğazlardaki yoğun tanker trafiğine alternatif oluşturan projeye gösterdikleri ilgiyi Shell Türkiye Genel Müdürü Canan Ediboğlu, "Shell’in hem Türkiye’de hem de bölgede önemli faaliyetleri var. Bu projede Rusya ve Hazar bölgesindeki petrolün dünya pazarlarına taşınması açısından önemli" sözleriyle açıkladı.

FİZİBİLİTE ARAŞTIRMASI:

Canan Ediboğlu, yaptıkları anlaşma ile Samsun-Ceyhan arasında inşa edilecek olan projenin fizibilitesini araştıracaklarını ve ona göre projede yer alıp almama kararı vereceklerini söyledi. Ediboğlu, riskler nedeniyle Boğazlardan ham petrol geçişinin artmasının istenmediğini hatırlatarak "Anlaşmanın amacı da bu boru hattının teknik, ticari ve çevre üzerindeki etkileri açısandan Boğazlarla karşılaştırıldığında daha uygun olup olmayacağını belirlemek. Güzergah ve şartlar emniyet açısından uygun mu değil mi bakıp, karar vereceğiz" dedi.

PETROL ÜRETİMİ ARTIYOR:

Hazar bölgesindeki ham petrol üretiminin gelecek 10 yıl içerisinde önemli oranda artmasının beklendiğini vurgulayan Ediboğlu, şunları söyledi: "Bu ham petrolün Karadeniz yoluyla sevkinin ticari açıdan cazip bir ihracat opsiyonu olarak varlığını koruması doğal. Ancak Boğazlardan ham petrol geçişinin artmasının doğurabileceği sakıncalar ve kaygılar nedeniyle Karadeniz’e ham petrol ihracat kapasitesinin artırılmasından kaçınılıyor. Bu nedenle de Samsun-Ceyhan boru hattı projesi üzerinde duruyoruz. Gerçekleştiği taktirde başlangıçta günde 1 milyon varil taşıma kapasitesine sahip olacak. Hattın toplam günlük kapasitesinin 1.5 milyon varil olması düşünülüyor ki bu Boğazlardan geçen 3 milyon varillik sevkiyatın yarısı demek."

SHELL-ENI ORTAKLIĞI:

Shell ile ENI’nin Hazar bölgesinde ham petrol sahalarında ortak faaliyet gösterdiklerini ve Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu’nda ortak olduklarına değinen Ediboğlu, Shell’in ayrıca Türkiyede de petrol ürünleri sektöründe önemli oyunculardan biri olduğunu kaydetti. Ediboğlu, Shell’in ortaklığa katkısını ise, "Özellikle ham petrol ve petrol türevlerinin taşınmasındaki geniş çaplı bilgi ve deneyimlerimizi bu girişime aktarılabiliriz. Shell çevre açısından duyarlı bölgelerdeki projeleri başarıyla geliştirdi, sürdürülebilir kalkınmaya katkı ilkesini uyguladı" şeklinde açıkladı.

ÖNEMLİ YATIRIMLAR:

Şirket olarak Türkiye’de önemli yatırımları olduğuna değinen Ediboğlu "Tüpraş’a yüzde bir hisse ile ortağız. Turkas’la ortak bir şirket kurduk. Tüpraş bir rafineri şirketi. Samsun-Ceyhan ise bir ham petrol sevkiyatı projesi olduğundan Shell Türkiye’nin, Tüpraş ortaklığını herhangi bir şekilde etkilemesi söz konusu değil" diye konuştu.

Boğaz’dan geçen petrol 2013’te 200 milyon tona ulaşacak

ŞU anda yılda 140 milyon ton civarında petrol İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçerek Akdeniz dahil dünya pazarlarına ulaşıyor. 2013 yılından itibaren Boğazlardan geçecek petrol miktarının 200 milyon tona ulaşması bekleniyor. Tankerlerin bekleme sürelerinin artmasının çevreye zarar vermesinden ve olası riskleri artmasından endişe ediliyor. Samsun-Ceyhan Boru Hattı projesinin Boğazları büyük oranda rahatlatması bekleniyor.

Shell’in niyet bildirmesi projenin doğruluğunu gösterir

ÇALIK Enerji İcra Kurulu Başkanı Erdal Çelik, 2009 sonunda İtalyan ENI ile bitirmeyi planladıkları Samsun-Ceyhan Boru Hattı projesine Shell gibi bir dünya devinin de katılmak için niyet beyan etmesinin çok olumlu olduğunu ve projenin doğruluğunu gösterdiğini belirtti. Boğazları by-pass edecek projenin pek çok açıdan çok önemli olduğunu vurgulayan Çelik, şöyle konuştu: "Biz yaptığımız anlaşma ile elimizdeki çalışmaların detaylarını Shell ile paylaşacağız. Anlaşma bir kaç aylık görüşmeden sonra imzalandı. Temel olarak Karadeniz’deki petrolün Akdeniz’e indirilmesini amaçlayan proje Boğazlardaki petrol ve tanker yığılmasını bertaraf edecek. İstanbul’u olası tehditlerden uzak tutacak. Ayrıca Shell’in Kazakistan ve Rusya’da petrol üretimi var. Bunu Akdeniz pazarlarına taşıması açısından da önemli."

550 kilometre boyunca istihdam yaratacak

ÇALIK Enerji İcra Kurulu Başkanı Erdal Çelik, Samsun’dan Ceyhan’a uzanacak 550 kilometre uzunluğundaki boru hattının 2009 yılında faaliyete geçmesini planladıklarını söyleydi. Çelik "1.8 milyar dolar yatırım yapılacak olan proje yıllık 70 milyon/ton kapasiteye sahip olacak. Sadece Samsun ve Ceyhan’da değil, boru hattının geçtiği 550 kilometre boyunca istihdam yaratır" dedi.