Çalışana psikolojik şiddet tazminatı çıktı/26 Aralık

[jockeя]

Türk iş ve hukuk dünyasına yeni giren 'mobbing' (işyerinde psikolojik şiddet) kavramında ilk karar: Yönetim tazminat verecek, çalışanın disiplin cezası kalktı.

İşyerinde psikolojik şiddet-işkence (mobbing), Avrupa'dan sonra Türkiye'de de dava konusu oldu ve işveren tazminata mahkûm edildi.
Jeoloji Mühedisleri Odası'nın yedi yıllık çalışanı Tülin Yıldırım'ın bu yılın başında Ankara 8. İş Mahkemesi'ne açtığı mobbing davası sonuçlandı. 20 Aralık'taki karar duruşmasında Yıldırım hakkındaki işverenin verdiği uyarı ve kınama cezaları kaldırıldı ve işyeri, bir maaş tutarı olan 1000 YTL tazminata mahkûm edildi. Davalı durumdaki Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı İsmet Cengiz "İşini yap, demenin nesi psikolojik şiddet anlamıyorum" dedi.

'İstifa et' baskısı

Tülin Yıldırım ise karşılaştığı davranışları ve hukuk mücadelesini şöyle anlattı: "Jeoloji Mühendisleri Odası'nda 2004 yılında yapılan seçimlerden sonra yönetimin değişmesiyle hayatım karardı. Bu tarihten sonra sürekli olarak yöneticilerin aşağılamasına, hakaretine maruz kaldım. Yönetim kurulu üyelerinin istedikleri zaman odadan kovdukları, hakaret ettikleri çalışanlar olmadık. Uygulamalarının yanlışlıklarını anlatan bir dilekçeyi yönetime sunduk. Bundan sonra bize savaş açtılar. Sürekli çalışanların hataları arandı, savunma istendi, cezalar verildi. Ben de bunun üzerine çalışırken, duygusal şiddet gördüğüm gerekçesiyle işyerine dava açtım. Artık bana iş verilmiyordu. Bilgisayarı dahi açmam yasaklanarak başka bir yerde oturmam emredildi. Hatta, ben izindeyken yapılan bir işlemden sorumlu tutuldum.

Daha sonra disiplin kurulu bir arkadaşım ve bana, iş akdimizin feshedilmesine karar verildiğini bildirdi. Suçumuz ise işveren sırlarını ifşa etmek, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlıktı. Tazminatsız çıkarmayı düşündüklerini, ama dava açmazsak tazminatlarımızı vereceklerini söylediler.

15 gün sonra tazminatlarımızı almak üzere gittiğimizde her türlü hakkımızdan vazgeçtiğimizi belirten bir ibranameyi imzalamamızı istediler. Bunu reddettiğimizde ise işten çıkarma gerekçesini İş Kanunu'nun, tazminatsız işten çıkarma olarak düzenlenen 25/2 maddesi uyarınca bildireceklerini ve işsizlik maaşı da alamayacağımızı belirttiler. Bağlı olduğumuz sendika devreye girdi, sadece kıdem ve ihbar tazminatımız ödendi.

'Odayı lekeleme amaçlı'

Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı İsmet Cengiz ise Radikal'in sorularını yanıtlarken, bu konuyu haber yapmanın nesinin kamu yararına olduğunu sorarak, "Her hukuki olan meşru olan değildir" dedi. Cengiz, odalarına karşı haksızlık yapıldığını savunarak, "Bu arkadaşın yaptıkları ortadadır. Mobbing diye bir dava olamaz. Bu, odamızın adını lekelemeye yönelik bir düzendir. 'İşini yap' demek mobbing midir?" diye sordu. Cengiz, yıpratılmaya çalışıldıklarını, bir üst mahkemede kararı temyiz edeceklerini söyledi.

Kıskançlık tetikliyor

İşyerinde psikolojik şiddet, işyeri zorbalığı anlamına gelen mobbing, kendine güveni olmayan yöneticilerin uyguladığı bir yöntem olarak nitelendiriliyor.

Mobbing, kimi zaman yöneticinin çalışanla olan düşünce ve inanç farklılığı, kıskançlık ya da cinsiyet ayrımı nedeniyle ortaya çıkıyor. Yöneticiler sürekli baskı, haksız eleştiri, hata bulma, tecrit etmek, iftira, çarpıtma, hakaret, alay gibi yöntemlerle kurbanın özgüvenini zayıflatıyor. Sonuç kurban 'psikosomatik ve psikolojik rahatsızlık' yaşamaya başlıyor. Uzmanlar kurbanların genelde parlak kariyer potansiyeli taşıyanlar olduğunu söylüyor.

Benzer davalar

Türkiye mobbing'le yeni tanıştı ama mahkemelerde başka benzer davalar da var. Tülin Yıldırım'ın ardından, Şaban Tokat 25 yıl boyunca çalıştığı Toprak Mahsulleri Ofisi'ne işyerinde baskı görüp istifaya zorlandığı ve bu nedenle ailece depresyona girdikleri gerekçesiyle mahkemeye başvurdu. Tokat, AKP döneminde atanan yöneticiler hakkında 15 bin YTL'lik tazminat davası açtı.

Bir diğer mobbing davası ise Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nde öğretim görevlisi olan Prof. Dehen Altıner'den geldi. Altıner, Dekan Prof. Dr. Mürşit Pekin'in baskısıyla karşılaştığı gerekçesiyle soluğu mahkemede aldı.


Radikal