Sosyalist Enternasyonal, CHP'nin demokrasiye bağlılığını inceleyecek / 1 temmuz

[Nǿ ŦΞДЯ™]

İsviçre'nin Cenevre kentinde toplanan Sosyalist Enternas-yonal, cumhurbaşkanlığı krizi sırasında sergilediği tavrı nedeniyle eleştirilen, Türkiye'den tek üyesi CHP'yi gözetim altına almaya karar verdi.

CHP lideri Deniz Baykal'ın da başkan yardımcısı olduğu dünyadaki sosyalist ve sosyal demokrat partileri bünyesinde barındıran Sosyalist Enternasyonal, "CHP'nin sosyalistliğini incelemek üzere" Türkiye'ye özel bir heyet gönderecek. Karar, örgütün iç denetleme kurumu olarak çalışan Etik Komitesi'nde alındı. Dün sabah basına ve gözlemci üyelere kapalı olarak yapılan konsey toplantısına gelen CHP ile ilgili karar tartışmalara neden oldu. Etik Komitesi adına, komitenin kararlarını konseye açıklayan Fransız üye Maurice Braud, raporu okurken sadece "Türkiye'deki gelişmeleri izlemek üzere" bir heyet gönderileceğini belirterek CHP ile ilgili kısmı zikretmeyince İsveçli üyeler tepki gösterdi. İsveçli parlamenter Anne Linda, söz alarak komitede alınan kararın neden tam olarak okunmadığını sordu. Bunun üzerine Braud, CHP'yi de önümüzdeki günlerde kaleme alacakları rapora koyacaklarını söyledi. Zaman'a konuşan Etik Komitesi üyeleri, özellikle Belçikalı ve Fransız üyelerin CHP'nin hedef alınmaması için büyük çaba harcadıklarını; fakat başarılı olamadıklarını aktardı.
MHP ile koalisyon, sorunu büyütür
CHP ile ilgili durumu örgütün gündemine getiren İsveçli parlamenterler ise önerilerinin arkasında olduklarını belirterek, konuyu son ana kadar takip edeceklerini söyledi. Zaman'a konuşan Fransız üye Braud, CHP'nin adını ilk hazırladığı rapora koymadığını; fakat İsveçlilerin tepkisi üzerine koyacağını bildirdi. Braud, seçimlerden hemen sonra özel bir heyetin "Türkiye'deki gelişmeleri ve özellikle CHP'nin durumunu" izlemek üzere Türkiye'ye geleceğini söyledi. Komitenin kararını Deniz Baykal'la birlikte Cenevre'ye gelen Onur Öymen'e bildirdiklerini belirten Fransız sosyalist Braud, "CHP'nin zor durumda olduğunu" ifade etti. Fransız ve Belçikalı parlamenterlerin, CHP karşıtı havaya tepki göstermeleri ve söz konusu heyeti "Türkiye'yi genel olarak izleyecek" bir heyet olarak göstermeye çalışmaları dikkat çekti.
Türkiye'ye gelecek olan heyet, CHP' nin Sosyalist Enternasyonal'in şartında yazılı ilkelere ne kadar uyup uymadığını araştıracak. Komite, daha sonra hazırlayacağı 'tavsiyesini', genel konseye sunacak. Örgütün şartında belirtilen ve partilerden 'kesinlikle' uyması istenilen beş temel ilke; demokrasi, insan haklarına saygı, ilericilik, askerî müdahaleye karşı olma ve milliyetçi partilerle koalisyon yapmama. Türkiye'yi yakından izleyen bazı Sosyalist Enternasyonal üyeleri, seçimin ardından CHP'nin MHP ile hükümet kurması halinde krizin daha da büyüyebileceğini iddia etti.
Sosyalist Enternasyonel, daha önce de bazı partilerin ilkelere uymadıkları gerekçesiyle üyeliklerini gözden geçirdi. Örgüt, CHP ile ilgili başlatılacak olan "izleme sürecinin" benzerini Slovakya'dan SMER partisi için yürütüyor. Avrupa Sosyalistleri, SMER'in üyeliğini askıya almışlardı.