Fİlİn Hayret Verİcİ Hortumu

[F@sTaLaFisT@]

Filin hortumu yalnız çocukları değil, bilginleri de fazlasıyla ilgilendirir. Fil takımının toplu adı Proboscidea de esasen hortumun Yunancasından alınmadır. Uzun, oynak ve kaslı hortum aslında filin burnuyla üst dudağının uzamasından meydana gelmiştir.
Filin bu dikkate değer organı her halde kısa zamana sığan bir gelişmenin sonucu değildir. Eldeki fosiller, tarih öncesi fillerinin gün geçtikçe irileştiklerini, boyunlarının kısaldığını ve başlarıyla muazzam fildişlerinin daha da büyüdüğünü göstermektedir. Üst dudağı cisimleri
kavramaya alışmasa ve zamanla gelişerek yenecek öte beri toplamaya elverişli bir hortum halini almasa, dev yaratığın beslenmesi pek zorlaşırdı.
Tamamen otçul olan fil de kendine hayli yiyecek toplamak zorundadır. Muazzam vücudunu ayakta tutmak için hemen hemen aralıksız beslenir. Günlük ihtiyacı, çeyrek ton yeşil yem veya 75 kilo kadar saman ve 200 litre sudur. Yaprak, ot kamışı, meyva, bitki yumruları ve ağaç kabuğu filin yiyecek listesinde yer alır. Fakat en sevdiği şey, ağaçların tepelerine yakın körpe dalcıklardır. Filin, ağaçların yüksek dallarına erişmek için kendine göre bir usulü
vardır. Yaptığı iş, ağacı başı ve iri kesici dişleriyle iterek devirmektir. Filler tarafından devrilen ağaçların 60 -120 santimlik çevresi olabilir.
Filin hortumu kalın ve dıştan iyi korunmuş olmakla beraber, içi şaşılacak derecede naziktir. Hayvan hortumunu sert darbelerden korumaya çok dikkat eder. Hortumun ucu ikiye bölünmüş olup bu bölmeler ufak cisimleri tıpkı parmak gibi yerden almaya yarar. Hortum aynı zamanda beslenen file hem kol, hem de el vazifesi görür. Hayvan, yiyeceği maddeyi bununla tutarak, çiğnemek ve yutmak üzere ağzına götürür.
Fil, birçok kimseler tarafından
zannedildiği gibi hortumuyla su iç mez. Hortumuyla sadece suyu emer sonra bunu ağzına püskürtür. Hortum ayrıca, suda veya tozda yıkandığı zaman, ona duş vazifesi görür. Filin gözleri zayıftır, işitme duygusu da pek o kadar keskin değildir. Bundan ötürü koku alma duygusu çok önemlidir. Filin hortumundaki koku alma duygusu bütün hayvanlarınkinden keskindir denilse yeridir. Esasen dev yaratığın hortumu daima hareket halindedir, rüzgârın getirdiği en hafif insan kokusunu yakalamak üzere kıvrılır veya uzanır durur.
Bu harika hortum file başka şekillerde de hizmet eder. Hayvan şüphelî cisimleri ve tehlikeli araziyi gene bu organıyla yoklar. Yük kaldırmada da hortumundan yararlanır ve bir tona yakın ağırlıktaki yükleri kaldırabilir. Bir insanı gene hortu-muyla 35-40 metre uzağa fırlattığı görülmüştür.
Fil hortumunu sevgi göstermek yolunda dahi kullanır. Erkek ve dişi filler flört devresinde birbirlerini hortumlarıyla okşarlar. Anne fil de yavrusunu gene hortumuyla sever. Gördüğümüz gibi sayısız işlere yarayan bu organda 40 000den fazla kas olduğu söylenmektedir.