DÖvme EĞİtİm Programi

[GhencThurk]

VÜCUDA DÖVME VE TAKI UYGULAYICILARINA YÖNELİK -MESLEKÎ

EĞİTİM PROGRAMI

DÖVME VE VÜCUDA TAKI UYGULAMA EĞÎTİMÎ

A) DONANIM:

Vücuda Dövme ve Takı Uygulamalarıyla ilgili olarak iş yerlerinde aşağıda belirtileni cihaz, alet, malzeme ve ekipmanlar kullanılır.

1- OTOKLAV: Yüksek buhar basıncı kullanılarak maddeleri Sterilize etmek için kullanılanın cihazdır. Doğru otoklav kullanımı ile buhar sterilizasyonu aletlerin steril olmasını emin kılmanın en etkili yöntemidir. Bunun yanında doğru prosedürler izlenmelidir. Otoklavlar kirli aletleri Sterilize etmezler. Kullanılan tüm aletler mükemmel bir şekilde temizlenmeli ve otoklava yerleştirilmeden önce durulanmalıdır. Temizlik ılık su-fırça ile ve deterjanla yapılabilir ama bu temizliğin ultrasonik yıkama cihazı ile yapılması önemle tavsiye olunur çünkü böyle bir temizlik elle yıkamaktan 14 kez daha iyi temizler. Bütünlüğü bozulmuş cilde temas eden ve cildin içine konacak olan tüm aletler ve mücevherat üreticilerin sterilizasyon prosedürünü izleyerek onaylanmış bir otoklavda Sterilize edilmeli ve sterilize şartlarda depolanmalıdır. Kuru ısı sterilize edicileri, kuru ısı fırınları, küçük cam kürelerden elde edilen sterilize ediciler, su ısıtıcıları ve ultraviole (mor Ötesi) ışın kutuları güvenilir sterilizasyon yöntemleri değildir ve kullanılmamalıdır. Alet ve Malzemelerde yıpranma ve bozulma yapmayan bu sterilizasyon işlemi 1,1 Bar 121 'C ile 2,2 Bar 134 'C arasında gerçekleştirilir. Cihazın çalışma esnasında distile (damıtılmış) su kullanılmalıdır. Yukarıda belirtilen sıcaklık ve basınç değerlerine ulaşıldıktan sonra en az yarım saat malzeme sterilizasyonu sağlanmalıdır. Bu cihazın kullanma talimatı üzerinde veya yanında asılı bir liste halinde bulundurulmalıdır

2-ULTRASONİK YIKAMA CİHAZI: Dövme ve Vücuda takı yapmada kullanılan alet ve cihazları sterilize etmeden önceki yıkama işlemini gerçekleştirilen ultrasonik yıkama cihazıdır, İşyerinde çalışan her iki sertifikalı sanatçı için bir adet bulundurulmalıdır. Bu cihazın teknik özelliği; cihazın içine konulan distile suya çok yönlü dalgalandırma veya titreşim vererek Dövme ve Vücuda takı yapma işlemlerinde kullanılan bütün aletlerin özelikle dövme işleminde kullanılan iğne, uç ve tutacak başlıklar ile vücuda takı yapma işleminde kullanılan makas ve penslerin en ince detayına kadar yıkanabilmesini sağlamaktır. Cihazın içindeki suyu ısıtma özelliği ile daha iyi yıkama elde edilir. Ayrıca bu cihaz vasıtası ile, çok renkli dövme işlemleri esnasında koyudan açığa doğru uygulanan renk geçişlerinde dövme makinesinin uçlarında bulaşmış olarak bulunan bir önceki renge ait boyaların giderilmesi çok daha kolaydır. Bu cihazı kullanırken, kullanım amacına göre, cihazın içine daha önceden konulan suyun ve kullanılan plastik kapların bir önceki işlem veya müşteri ile herhangi bir bağlantı olmamasına dikkat edilmelidir.

3- DÖVME MAKİNESİ: genellikle elektrikle çalışan, bütün parçalar paslanmaz olan, ucuna takılabilir iğne, uç ve başlıklar mekanizması bulunan, yay ve vidalar vasıtasıyla ucuna takılan iğne veya iğne gruplarının ileri geri hareket etmesini sağlayan bir alettir. Her sertifikalı sanatçının en az iki adet çalışır vaziyette dövme makinesi olmalıdır. Uygulama esnasında boya veya kandan korunması için tek kullanımlık plastik bir madde ( streç film vs ) ile kaplanmalıdır. Kullanılmadığı zamanlarda da yine plastik vs bir madde ile kaplanarak saklama kaplarında muhafaza edilmelidir. Uygulama işlemi esnasında herhangi bir sorunla karşılaşmamak için sanatçıların bu makinenin bütün aksamlarını ve çalışma sistemini çok iyi öğrenmeleri gereklidir. Bu aletin uygun volt ve amperde set edilmesi aletin ömrü açısından ve uygulama işlemi esnasında bazı sorunlarla karşılaşılmaması bakımından önem taşır.

4-DÖVME İĞNESİ: Dövme işlemi için özel üretilmiş, paslanmaz çelikten, tek kullanımlık iğne veya iğne topluluğudur. Dövme iğneleri dağıtıcı firmalardan steril edilmiş ve paketlenmiş olarak satın alınabilirler veya sanatçıların kendileri tarafından hazırlanıp otoklavda sterilize edildikten sonra el değmeden paketlenebilirler. Her sanatçının kendi uygulama tarzına göre iğneler, tekli, üçlü, beşli, yedili, dokuzlu, flat, magnum vs. şeklinde hazırlanırlar. Bunun için sanatçılar lehim makinesi ve diğer aletleri kullanırlar. Hazırlanan bu iğneler tek kullanımdan sonra iptal edilip tıbbi atık kutusuna atılırlar. Her işletmede en az bin adet açık iğne bulundurulmalıdır.

5-İĞNE TRANSFER BARI: Dövme makinesi ile iğne arasındaki bağlantıyı sağlayan çubuktur. Paslanmaz ve sterilize edilebilir yapıda olmalıdır. Dövme iğneleri iğne transfer barına lehimleme şeklinde bağlanırlar. Genellikle ucuna iğne lehimlenmiş olarak satın alınabilirler veya sanatçılar önceden

hazırladıkları iğne veya iğne topluluklarının bu barlara lehimledikten sonra otoklavda steril edip el değmeden paketlerler. Bu iğne transfer barları tek kullanımlık değildir. Sanatçılar tarafından tekrar yeni iğneler lehimlenip otoklavda steril edildikten sonra tekrar kullanılabilirler. İş yerinde her sanatçı

için en az 100 adet iğne transfer barı bulundurulmalıdır.

6-UÇ: Dövme yapılırken dövme makinesinin en ucuna takılan paslanmaz çelikten, yıkanabilir ve sterilize edilebilir alettir. Her uygulamadan sonra otoklavda sterilize edilip saklama kaplarında muhafaza edilmelidir. Bu uçlar, yapılan dövme işlemine ve sanatçının uygulama tercih tarzına göre iğne veya

iğne topluluklarının oluşturduğu kalınlık ölçüt alınarak ince uç, orta genişlikteki uç yada kaim çıkış genişliğindeki uç şeklinde satın alınıp kullanılırlar. Kullanılacak olan iğne veya iğne gruplarına en uygun uç takılması yapılan dövme işleminin basarı şansını arttırır. Her uygulamadan sonra bu uçlara sıcak su ve deterjan kullanılarak fırçalama işlemi uygulanır. Daha sonra ultrasonik yıkama cihazında yine deterjan ve sıcak suyun içinde mikro seviyede yıkanmaları sağlanır. En sonunda da otoklavda sterilize edilirler. İş

yerlerinde her sanatçı için on adet uç bulundurulmalıdır.

7-TUTACAK BAŞLIK: Dövme yapılırken, dövme makinesine takılan bu başlık paslanmaz çelikten yıkanabilir ve sterilize edilebilir olması gereken bir alettir. Her uygulamadan sonra bu uçlara sıcak su ve deterjan kullanılarak fırçalama işlemi uygulanır. Daha sonra ultrasonik yıkama cihazında yine deterjan ve sıcak suyun içinde mikro seviyede yıkanmaları sağlanır. En sonunda da otoklavda sterilize edilip saklama kaplarında muhafaza edilmelidir. İş yerlerinde her sanatçı için en az dört adet tutacak başlık bulundurulmalıdır.

8-BOYA KABI: Uygulama işlemi esnasında her müşteri için tek kullanımlık ve steril olan boya kaplarıdır. Bu kaplar tek kullanımlık olduğundan, boyaların sadece yeteri kadar kullanılmasını ve diğer müşteri ile hiçbir bağlantı olmamasını sağlamak açısından her işyeri için gerekli malzemelerdir. Her

kullanımdan sonra muhakkak atılmalıdırlar. Dövme işlemi esnasında tekrar boya ilave edilmesi gerektiği zaman yeni boya kaplan kullanılmalıdır. İşyerlerinde yedekli olarak en az 1000 adet bulundurulmalıdırlar.

9-BOYA KABI METALİ: Dövme işlemi esnasında içinde boya bulunan boya kabı ve kaplarının sabitliğini sağlamak açısından, üzerinde bulunan boşluklara yerleştirildiği, paslanmaz çelikten yıkanabilir ve sterilize edilebilir olması gerekli bir malzemedir. Uygulama işlemi esnasında ayrıca streç film vs ile kaplanmalıdırlar. Her uygulama işleminden sonra deterjanlı sıcak su ile fırçalama işlemi yapıldıktan sonra otoklavda sterilize edilmelidirler. Kullanılmadığı zamanlarda saklama kaplarında muhafaza edilmelidirler. İşyerlerinde en az 5 adet bulundurulması gereklidir.

10-BOYALAR: Ağır metaller ve alerjik potansiyeli olmayan, cilt altında nekroz oluşturmayacak dövme işlemi için özel üretilmiş boyalardır. Boyalar; bu sektördeki dağıtıcı firmaların haricinde hiçbir yerden satın alınmamalıdır. Boya şişelerinin üzerinde üretici firmaların adı, kullanma talimatı, son kullanma süresi ve saklama koşullan bulunmalıdır. Günümüzde alkol bazlı ve su bazlı olmak üzere iki çeşit boya vardır. Bu boya maddelerinin hazır ve seyreltilmiş olarak satın alınması tercih edilmelidir. Bir müşteri için kullanılan boya maddesi diğer bir müşteri için kullanılmamalıdır.

11-PEDAL: Dövme işlemi esnasında kullanılan bir cihazdır. İçinde bulunan bir yay ve açma-kapama devresi sayesinde elektrik akımının istenildiği takdirde dövme makinesine ulaşmasını sağlayan bir cihazdır. Ayak basarak çalıştırılan bu cihazın çalışma mekanizmasının her dövme sanatçısı tarafından öğrenilmesi gereklidir. Uygulama işlemi esnasında her müşteri için bu cihazın plastik bir madde ile kaplanması gereklidir. Arıza yapma riski olduğundan işyerlerinde her sanatçı için en az iki adet bulundurulmalıdır.

12-ADAPTÖR: Dövme sanatçılarının kullandığı bu cihaz, dövme makinesine gelen elektriğin volt ve amperini ayarlayan bir cihazdır. Her dövmecinin bu cihazın çalışma sistemini öğrenmesi gereklidir. Arıza yapma riskine karşılık her sanatçı için stüdyolarda iki adet bulundurulmalıdır. Uygun adaptör seçilmesi dövme makinesinin çalışma verimini arttıracaktır.

13-VÜCUDA TAKI YAPMA İĞNELERİ: Vücudun çeşitli yerlerine takı yapma amacıyla kullanılan, kullanılacak takının özelliklerine ve uygulama yerine uygun olarak dizayn edilmiş tek kullanımlık steril iğnelerdir. Tek kullanımlık ve steril paket halinde satın alınmış olan iğneler, kullanılacak takının

kalınlığına göre değişik kalınlık boyutlarında olabilirler. İyileşme komplikasyonlarının azaltmaya yardımcı olması için 2 mm'nin üzerinde iğneler kullanılmamalıdır. Her takı işleminde sonra kullanılan bu iğneler tıbbi atık kutusunda imha edilmelidirler.

14-VÜCUDA TAKI YAPMA MAKASLARI: Vücuda takı yapmada kullanılan bu makaslar paslanmaz çelikten yıkanabilir ve sterilize edilebilir olmalıdır. Sanatçının tercihine ve uygulanacak yerin özelliğine göre değişik ebat ve uçlu (halka, açık halka, üçgen, açık üçgen vs) makaslar kullanılabilir. Takı

yapılacak bölgenin derisinin tutulması için kullanılan bu makaslar her kullanımdan sonra sıcak su ve deterjanla fırçalama, ultrasonik yıkama cihazında yıkanma ve otoklavda sterilize edilmek suretiyle saklama kaplarında muhafaza edilirler.

15-TAKI AÇMA, KAPATMA VE TUTMA PENSLERİ: Bu aletlerde vücuda takı yapma işlemleri esnasında gerektiğinde kullanılan, paslanmaz çelikten yapılmış, yıkanabilir ve otoklavda sterilize edilebilir olmalıdırlar. Her takı işleminden sonra aynen vücuda takı yapma makasları gibi sterilize edilmek suretiyle saklama kaplarında muhafaza edilirler.

16-TAKILAR: ilk takı işlemlerini gerçekleştiren takı sanatçıları, kullandıkları takının materyalini çok iyi bilmelidirler. İlk takı işleminde kullanılan bu takılar, cerrahi çelik, titanyum, niyobyum, altın gibi materyaller kullanılarak imal edilirler. Fakat yetkili otoriteler (The EU Nickel Directive) bu takılarda aşağıdaki unsurların esas olmasını getirmiştir.

a) Eğer takılar %0,05'ten fazla nikel içeriyorsa, nikel ve karışımları içsel vücut delmeleri için kullanılan takılarda kullanılmamalıdır.

b) Eğer takılar %0,5'ten fazla nikel içeriyorsa, nikel ve karışımları bozulmamış cilt ile temas eden takılarda kullanılmamalıdır.

c) Nikelsiz olarak sınıflandırılan takılar %0,0Tden fazla nikel içermemelidir.

Bu sebeplerden dolayı satın alman takılarda bu özellikler dağıtıcı firmalardan istenmelidir. Satın alman bu takılar kullanılmadan önce ultrasonik yıkama cihazında temizlendikten sonra otoklavda sterilize edilip, el değmeden paketlenerek müşteriye sunulur. Takı işlemi esnasında da yine tek kullanımlık eldiven giyilerek herhangi bir komplikasyona neden olmadan işlem gerçekleştirilir.

17-KULAK DELME TABANCASI: Sadece kulak memesine takı yapmak amacıyla kullanılan bir alettir. Bu aletin kendi çalışma sistemine uygun olarak takı işlemi el değmeden yapılmalıdır. Her işlemden sonra bu aletin antiseptik maddeler vasıtasıyla dezenfekte edilmesi gereklidir. Kullanılmadığı zamanlarda saklama kaplarında yada kapalı bir dolapta muhafaza edilmelidir.

18-ANTİSEPTİK MADDELER: Vücuda dövme ve takı işlemlerinde, gerek cilt, gerekse çalışma yüzeyi teçhizat ve takılarda dezenfekte edici olarak kullanılırlar. Alkol, bazı klor türevleri, Povidone-Iodine ürünleri vs gibi antiseptik maddeler ekseriyetle kararsızdırlar ve genellikle organik bulaşıcılar tarafından etkisiz hale getirilirler, (kan, doku ve diğer vücut salgılan gibi) Bu nedenle antiseptik maddeler taze olarak hazırlanmalı ve üreticinin talimatlarına göre uygulanmalıdır. Doğru konsantrasyonu kullanmak zorunludur. Bu maddelerin kişilerde alerji yapma potansiyeli unutulmamalıdır. Ayrıca bu maddelerin son kullanma süresine ve saklama koşullarına uyulmalıdır.

19-VAZELİN: Cilt kimyası için çok uygun bir madde olan vazelin, yumuşatıcı olarak dövme sanatçıları tarafından sıklıkla kullanılır. Bu yumuşatıcı maddenin kullanımı esnasında muhafaza kabından, işlem için gereken miktar alınırken tahta spatula vs gibi malzemelerden yararlanılmalıdır. Vazelin, yağ içeren bir madde olduğundan, ısı, ışık gibi faktörlerden etkileneceğinden ve vücut için zararlı hale geleceğinden dolayı son kullanma süresi ve saklama koşullarına uyulmalıdır.

20-SAKLAMA KABI: Kullanılacak malzemenin steril veya nonsteril olarak muhafaza edileceği kaptır. Yıkanabilir, sterilize edilebilir, paslanmaz çelikten yapılmış olmalıdır. Malzemelerin içinde muhafaza edildiği zamanlarda sürekli olarak kapağı kapalı olmalıdır. Her işletmede en az beş adet bulundurulmalıdır

21-UYGULAMA YATAĞI: Kişiye rahat pozisyon verebilecek, acil durumlarda müdahaleyi engellemeyecek yapıda silinebilir ve yıkanabilir maddeyle kaplı, üzerinde her kişi için değiştirilebilir kağıt örtü kullanılan yatak, koltuk veya işlem yapılacak bölgenin özelliğine göre de sandalyedir. Müşteriye uygulanan her işlemden sonra dezenfekte edilmelidir.

22-AĞIZ MASKESİ: Her uygulama esnasında giyilmesi zorunlu malzemedir.

23-ÖNLÜK: Her uygulama esnasında giyilmesi zorunlu malzemedir.

24-KAĞIT ÖRTÜ: uygulama işlemi esnasında, uygulama yatağına, koltuğuna veya sandalyesine serilecek kağıt vs malzemeden yapılmış örtüdür. Tek kullanımlık olmalıdır.

25-IŞIKLI BÜYÜTEÇ (LUP): Uygulama işlemi esnasında cilt yüzeyinin daha rahat ve büyük görünmesini sağlayan cihazdır. Her işlemden sonra dezenfekte edilmelidir.

26-JİLET: Sanatçılar tarafından yoğunlukla kullanılan bu malzeme tek kullanımlık olmalıdır. Uygulama yapılacak yerin tüylerden arındırılması için kullanılan bu malzeme iş yerlerinde yeteri kadar bulundurulmalıdır

27-TEK KULLANIMLIK ELDİVEN: İşyerlerinde en çok kullanılan malzemelerden biridir. Her uygulama işlemi esnasında kesinlikle kullanılıp atılmalıdır.

28-İLKYARDIM ÇANTASI VEYA DOLABI: İçinde pamuk, antiseptik solüsyon, sargı bezi, makas, yara bandı, plaster, çengelli iğne vb malzemelerin bulunduğu bu çanta veya dolap, her zaman ağzı kapalı ve kolay ulaşılabilir bir yerde asılı olmalıdır.

29-TIBBİ ATIK KUTUSU: Vücuda dövme takı sanatçılarının kullandıkları dövme ve takı iğnelerini attıkları boşaltılamayan kutudur. Bu atıklar delici ve kesici maddeler oldukları için atık halinde bile hastalık bulaştırma riski taşırlar. Bu gibi nedenlerden dolayı bu tarz atıklar kullanımdan hemen sonra bu tıbbi atık kutularının içine atılırlar. Bu kutunun imhası da yetkili otoritelerin talimatı ve gözetimi doğrultusunda yapılmalıdır.

30-AYAK BASARAK AÇILAN ÇÖP KUTULARI: Dövme ve takı işleriyle uğraşan işletmelerde yapılan işlemlerden dolayı çöp kutularının da her zaman ağzı kapalı ve el değmeden açılır olması gereklidir. Tam hijyen sağlamak için bu konuya da yeteri özeni göstermek gerekir. Bunun için sürekli kullanılan çöp kutularının poşetlerini sürekli yenilemek el değmeden açılır kapanır ve sürekli kapalı kalmasını temin etmek gerekir. Her işletmede yeteri kadar bu tarz çöp kutusu bulundurulmalıdır.

B) HAZIRLIK:

1-UYGULAMA MEKANI: Bu mekanın her zaman temiz ve tertipli, işlem esnasında kullanılacak olan bütün malzemelere kolayca ulaşılabilecek şekilde dizayn edilmesi gereklidir. Aşağıda belirtilen malzeme ve birimler bu mekanın içinde bulundurulmalıdır.

a) Tıbbi Dolap: Uygulama için o iş yerinde bulundurulan; mürekkepler, dövme makineleri, tutacak başlık ve uçlar, iğneler, iğne barları, mürekkep kabı ve metalleri, antiseptik solüsyon, vazelin, alkol ve diğer tıbbi malzemeler, vücuda takı ile ilgili tüm malzemeler bu dolabın içinde ve ayrıca tıbbi saklama kaplarında muhafaza edilirler.

b) Tıbbi atık Kutusu: Piercing ve Dövme iğneleri kullanıldıktan sonra bu kutunun içine atılırlar. Atık kutusu dolduktan sonra kutunun imhası yetkili otoritelerin talimatına uygun olarak yapılır.

c) Uygulama yatağı veya koltuğu: Anında temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir şekilde kaplanmış olmalıdır. Her müşteriden sonra dezenfekte edilmelidir. Bunun için de antiseptik solüsonlardan yararlanılır.

d) Banko veya masa: Uygulama yapılırken kullanılacak olan malzemeler bu masanın veya bankonun üzerinde bulundurulur. Masanın veya bankonun üzeri cam, mermer vb dezenfekte edilebilir malzemelerle kaplı olmalıdır. Her uygulamadan sonra dezenfekte edilmelidir.

e) Çöp Kovası: Bu mekanın içerisinde en az bir adet ayak basarak açılan kapak sistemli bir çöp kovası bulundurulmalıdır.

f) Lavabo: Sanatçının kolayca ulaşabileceği şekilde dizayn edilmiş, devamlı sıcak su sistemi monte edilmiş ve su kesilmelerine karşı yedek su deposu bulunacak şekilde kullanıma hazır olmalıdır.

g) Sterilizasyon birimi: genellikle sterilizasyon aletleri ve işlemleri bu mekanın içinde bulunur.

2-DÖVME UYGULAMALARINDA DESEN SEÇİMİ, HAZIRLANMASI VE VÜCUDA TRANSFERİ:

a) Desenin Seçimi: Desenin uygun boyutlarda olması gereklidir. Müşterinin bu konuda yeterli bilgisi olmadığından sanatçı uygun boyut konusunda ısrarcı olmalıdır. Boyutu uygun olmayan desenler kesinlikle yapılmamalıdır. Çünkü, bu şekilde uygulanacak olan desen vücutta belirgin olmayacaktır. Ayrıca deri, cilt ve uygulayıcı faktörlerinden dolayı bir dövmenin yayılma riski unutulmamalıdır. Seçilen desenlerin el, yüz ve boyun gibi görünen yerlere yapılması uygun değildir. Bu konunun detayları eğitim programında yer alan psikoloji bölümünde anlatılacaktır.

b) Desenin Hazırlanması: Desen uygun boyuta getirildikten sonra aydınger, özel karbon kağıdı, özel transfer kalemi veya printer makinesi kullanılarak vücuda transfere hazır hale getirilir, (bazı desenlerde sanatçının el becerisine göre transfer işlemi gerekmeyebilir.) Genel olarak tavsiye edilen sanatçının desenin özellik ve detaylarının daha iyi kavrayabilmesi için o deseni transfere hazır hale getirirken önceden transfer kağıdı üzerinde çizmesidir.

c) Desenin vücuda transferi: İşleme hazır hale getirilen desenin vücuda transfer edilmeden önce müşteri cildinin transfere hazır hale getirilmesi gereklidir. Bunun için 1. Cildin sabun vs ile yıkanması. 2. Tek kullanımlık jiletle tüylerinden arındırılması 3. cildin antiseptik solüsyon vs ile dezenfekte edilmesi. 4. aydınger vs gibi kağıtlara alınan desenlerin vücuda transfer alınabilmesi için, bazı antiseptik solüsyonlar vs., kullanarak transfer işleminin titizlikle gerçekleştirilmesi gereklidir. Eğer bu transfer vücuda net bir şekilde alınırsa uygulama işlemi esnasında zaman kaybını önler ve desenin

tam doğru olarak yapılabilmesi sağlanır.

3-VÜCUDA TAKI UYGULAMALARINDA TAKI MATERYALİNİN SEÇİMİ, STERİLİZASYONUN SAĞLANMASI, TAKILACAK OLAN YERİN TAKMA İŞLEMİNE HAZIR HALE GETİRİLMESİ VE BU

İŞLEMLERDE KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR:

a) Materyalin Seçimi: Takılacak olan bölgenin; öncelikle gözle ve elle muayenesi yapılır. Bu muayenede uygunluğuna kara verilen materyalin özellikle ilk takımda uygun boyutta (genellikle bir numara büyük) olmasına dikkat edilir. Ayrıca; iyileşme sürecinin daha çabuk olmasını sağlayan halka türündeki materyaller tercih edilmelidir. Müşterinin daha önceden yaptırmış olduğu takı deneyimi var ise takılmış olan metalin hangi cins metal olduğu (altın, cerrahi çelik, titanyum, niyobyum vs) ve nasıl sonuçlar aldığı sorulup buna göre tercih yapılmalıdır.

b) Materyal sterilizasyonunun sağlanması: Tercih edilmesi gereken sistem, materyaller ilk satın alındıktan sonra ultrasonik yıkama cihazında yıkanıp otoklavda sterilize edilip ayrı ayrı olacak şekilde el değmeden paketlenmesidir. Eğer materyali müşteri kendi getirirse aynı şekilde yeniden sterilizasyon yapılmalıdır. Takı işleminde kullanılan makas ve penslerde bir önceki müşteriden sonra otoklavda sterilize edilmiş olmalıdır.

c) Vücuda takılacak olan bölgenin takma işlemine hazır hale getirilmesi: İşleme başlamadan önce takı uygulanacak bölge alkol, Listerin veya diğer antiseptik dezenfektanlar ile dezenfekte edilir. Takılacak olan materyal boyutuna göre bölge üzerine özel işaret kalemi ile işaretlenir, (giriş ve çıkış yerleri noktalama şeklinde işaretlenir)

d) Bu işlemlerde karşılaşılabilecek sorunlar:

1- Göbek bölgesi için: Her göbek takı yapmaya uygun değildir. Bu tür göbekler aşağıda belirtildiği gibidir.

a) Doğuştan çıkık göbek deliği; bu göbeklerde sağlık sorunundan ziyade görüntü sorunu vardır. Takı yapılmaması daha uygundur

b) Doğum sonrası oluşabilecek göbek kırışıklıkları veya çıkıkları; Sağlıksal bir sorunla karşılaşılmaz ama görüntü açısından iyi değerlendirilmelidir.

c) Dikine gergin göbek; bu tarz göbeklerde takının takılacağı deri bölgesi aşın ince ve gergin olduğundan takının orada durma şansı çok az olacaktır, büyük olasılıkla vücut takıyı kabul etmeyip atacaktır.

d) Derin ve büyük çukurlu göbek; bu tarz göbeklerde halka türündeki takıların haricinde takı yapılmaması daha uygundur.

e) Önceden yapılan takı işlemlerinden dolayı oluşan beze veya kesik sorunlu göbek; bu sorunlar tam olarak iyileşmeden tekrar takı yapılmaması daha uygundur.

2-Dil: Doğuştan dil bağı dilinin ucuna kadar gelenlere takı yapılmaması daha uygundur .

3-Kaş Bölgesi: Genelde karşılaşılan sorunlar bu bölgeye alınan darbeler sonucunda oluşabilecek yara izleri veya daha önceden yapılan takı işleminden dolayı oluşan beze veya kesik sorunlu kaşlardır. Bu sorunları olan kaşlara takı yaparken sorunlu noktalardan uzak durulmalı veya hiç takı takılmamalıdır.

4-Göğüs: Bayan veya erkekte göğüs ucunu çıkma mesafesi uygun olmalıdır. Bu uygunluk yok ise kesinlikle takı takılmamalıdır. Ayrıca daha önceden yapılan takılardan dolayı kesik oluşmuş göğüs uçlarına takı yapılmamalıdır.

5-Kulak: Kulak memesi veya diğer kıkırdak bölgelerde daha önceden yapılan takı deneyimi var ise ve karşılaştığı sorunun özelliği biliniyorsa takı yapılırken o noktalardan uzak durulması ve kullanılan materyalin cinsinin değiştirilmesine dikkat edilmelidir.

4-UYGULAMA MASASININ HAZIRLANMASI:

Her yeni uygulamada bir önceki müşteriden sonra dezenfekte edilmiş masanın üzerine genişçe ve tek

kullanımlık örtü (kağıt havlu, streç film vs) serilir. Dövme makineleri muhafaza kaplarından çıkartılarak masanın üzerine konulur. Tahta spatula vasıtasıyla vazelin kutusunun içinden yeteri miktarda vazelin alınarak bu

örtünün üzerine konulur. Mürekkep metali kağıt havlu, streç film vs ile kaplanarak masanın üzerine konulur. Yeteri kadar tek kullanımlık mürekkep kapları bu metalin üzerindeki oyuklara yerleştirilir. Kullanılacak olan sabunlu su veya antiseptik solüsyon spreylerinin streç film vasıtasıyla her müşteri için yeniden kaplanması gereklidir. Ultrasonik yıkama cihazında kullanılan sıvı ve plastik kaplar her müşteri için yenilenir. Daha önceden paketlenmiş olan dövme iğneleri de paketli bir şekilde masanın üzerine konulur. Ayrıca kullanılacak olan ve daha önceden otoklavda sterilize edilmiş uç ve başlıklarda masanın üzerine konulur.

Piercing uygulamaları için de aynı şekilde bir önceki müşteri ile bağlantı kesinlikle olmamalıdır. Her müşteri için masanın üzerine tek kullanımlık örtü serilir. Spreyler streç film vasıtası ile kaplanır. Tek kullanımlık iğneler paket halinde masanın üzerinç çıkartılır. Daha önceden otoklavda sterilize edilmiş piercing makaslan, açma ve kapatma aletleri masanın üzerine çıkartılır. Bütün bu işlemler yapılırken tek kullanımlık eldiven giyilmiş olmalıdır.

5-MAKİNENİN SET EDİLMESİ:

Seçilen desenin vücuda işlenebilmesi için en uygun iğne veya iğneler kullanılmalıdır. Bunun için özellikle "ana hat" iğnesi

(tekli, üçlü, beşli vs) dolgu yapma veya gölgeleme iğnelerinden bir veya birkaçı tercih edilir. Bu iğne veya iğne gruplan genellikle daha önceden iğne barlarına lehimleme yapılarak otoklavda sterilize edilir ve el değmeden

paketlenirler. Bu iğneler müşterinin görebileceği bir şekilde paketinden çıkartılıp makineye yerleştirilirler. Makine aksamında her iğne grubuna uygun uç ve başlıklar bulunur. Kullanılacak olan iğne grubuna en uygun olarak

seçilen ve daha önceden otoklavda sterilize edilmiş uç ve başlıklarda makineye takılırlar. Elektrik devresi açılan makinenin en uygun ayarda çalışabilecek şekilde amper ve volt ayan yapılır. İğnenin ucunun titreşimsiz bir şekilde ileri geri hareket ediyor olması gereklidir. Bunun için de lastik ayarından yararlanılır. Dövme işlemine başlamadan önce streç film vasıtasıyla makinenin ve alt kablo çıkışlarının üzeri komple sarılır. Dövme işlemi esnasında karşılaşılabilecek bir takım problemler olabilir.

a) Elektrik devresinin kesilmesi: Bu problem, Priz-Fiş-adaptör-Pedal-ara kablo-makinenin iç devresi gibi faktörlerden meydan gelebilir. Ayrıca makine aksamının karbonlaşması ve nemli ortamlardan da kaynaklanabilir. Bu problemlere karşı her zaman hazırlıklı olmak gerekir. Yapılacak olan en doğru yol bu malzemelerin yedeğinin bulundurulmasıdır

b) Uç problemleri: bu problem genellikle kullanılan iğne veya iğne gruplarına en uygun olan ucun seçilmemesinden kaynaklanır. Daha iyi verim almak için uç değişikliğine gidilmelidir. Ayrıca ucun eskimesi ve iğne hazırlarken kullanılan lehimin uç içerisinde aşın sürtünmesinden veya lastik^ ayarından da kaynaklanabilir. Uç

değiştirilebileceği gibi iğne değiştirme veya iğnenin ters düz edilmesi ve aşağıya doğru biraz eğilmesi işlemine de gidilebilir. Uç ve iğne arasındaki uyumsuzluktan kaynaklanan bu problemler dolayısı ile mürekkep püskürtmesi, yeteri kadar mürekkep vermeme veya deri zedelemesi gibi sorunlarla karşılaşılabilir.

UYGULAMA İŞLEMİ

Vücuda dövme ve takı uygulamalarında her ne kadar sanatsal yetenek gerekiyorsa d, aynı zamanda doğru prosedürlerin izlenmesi zorunluluğu vardır. Bu prosedürlerde hijyen her zaman ön planda tutulmalıdır. Uygulama işlemi teknikerinin başarısı hijyen ile doğru orantılıdır. İstenildiği kadar yüksek sanat sergilense bile hijyenden kaynaklanan sorunlar yapılan sanat işleminin başarıya ulaşmasını engelleyecektir. Her sanatçının kendine has uygulama teknikleri olacaktır. Bu farklılıklar sanatın gelişebilmesi ve daha ileri götürülebilmesi için gayet doğaldır. Fakat var olan teknolojinin bizlere sunduğu olanakları ölçüt alırsak, esas olan bazı yöntem ve teknikleri uygulama işlemi esansında göz ardı edemeyiz. Bu nedenlerden dolayı da aşağıda belirtilen yöntem ve teknikleri genel sağlığın korunması ve daha başarılı sonuçlar alabilmek açısından çok iyi değerlendirmek zorundayız.

1- VÜCUDA DÖVME UYGULAMASI:

a) İşleme başlamadan önce hijyenik açıdan gerekli olan eldiven giyimi,önlük ve maske takılması ve tek kullanımlık bir örtü serilmesi işlemleri yerine getirilir.

b) dövme işlemi yapılacak olan kişinin aşağıda belirtilen faktörleri taşıyıp taşımadığı tespit edilmelidir.

-alkollü

-müşteri formunda belirtilen hastalıklar

-18 yaş altı

-açlık durumu

-yorgunluk ve uykusuzluk

-aşırı heyecan

-güneş yanığı

-cilt enfeksiyonu

-cilt beni

c)Dövme uygulama işleminde set edilmiş olan bir dövme makinesinde iğne ucunun çıkış mesafesi de çok önemli bir faktördür. 1 mm cnin üzerinde çıkan iğne uçları deride parçalama yapıp Keloid dediğimiz yara izi oluşturabileceğinden l mm 'nin altında bir iğne ucu ile çalışmak gereklidir.

d) İşlem başlamadan önce ve işlem aralarında cildi yumuşatıcı (saf vazelin vs) merhem kullanılması; gerek acı hissetme faktörü gerekse derinin kimyası açısından önemlidir. Kuru ciltlerde merhem kullanma oranı daha fazla olmalıdır.

e) Başarılı bir dövme yapabilmek için dövme yapılacak yerin derisinin gerdirilmiş olması gerekir. Bunun için dövme sanatçısı genellikle ellerini kullanarak bu işlemi gerçekleştirir. Gergin olmayan bir deride ana hat çizmek ve dolgu yapmak şansı yoktur.

f) Dövme sanatçısı hem kendisinin hem de müşterisinin en rahat pozisyonda olmasını sağlamalıdır. Bunun için dövme yapılacak yerin özelliğine göre uygulama yatağı, koltuğu veya sandalyesi kullanılır. Sanatçıların kendileri için kullandıkları koltuk, sandalye veya taburelerde gerekli alçaklık veya yüksekliği elde etmeleri gelecekte karşılaşabilecekleri sağlık sorunlarına karşı bir önlem olacaktır.

g) Dövme işleminde ; daha önceden transferi alınmış bir desenin basan ile deriye işlenebilmesi için öncelikle desenin ana hatlarının muntazam olarak işlenmesi gereklidir. Ana hatlardaki başarı işlem sonundaki başarıyla orantılıdır. Desenin her yerinde ana hat olmayabilir fakat ana hat (kontûr) gerektiren yerlerde muntazamlık esastır. Kırık ya da eksik çizgilerden oluşan ana hatlar bazı dövmelerde başarısızlık olarak görülecektir. Ana hatlar alınırken önemli olan konu daha önceden vücuda alman desenin kullanılan merhem, el sürtünmesi ve peçete kullanma gibi faktörlerden dolayı silinerek kaybolmamasının sağlamaktır. Bunun içi de desenin alt kısımlarından başlanarak ana hatları çizilmeye başlanır. Ayrıca mürekkep yayılması ve kanama yapan bir ciltle de karşılaşılabileceğinden makinenin set ayarının yeniden düşük volt kullanarak yapılması, kullanılan iğnelerin ve uçların değiştirilerek kapalı uçlu iğnelerin yerine açık uçlu lehimlenmiş iğne gruplarının ve buna uygun uçların kullanılmasının gerekebileceği unutulmamalıdır. Her sanatçının kendi tarzına göre ana hat çizgilerinin derinliği ve belirginliği farklı olacaktır. Dövme yaptıran kişilerin ana hat çizimi esnasında daha fazla acı hissedeceğini düşünerek müşterileri alıştıra alıştıra ana hat yapmak gereklidir. Bu alıştırma işlemi ve müşteri sağlığının sürekli kontrol edilebilmesi için ara sıra müşteri ile konuşmak, müşterinin vücut ısısını kontrol etmek (soğuması şok belirtisidir) ve çok fazla yükleme yapmamak şeklinde olabilecektir.

h) Ana hatları bitmiş bir desen için; o desenin özelliğine göre dolgu veya gölgeleme yapabilmek için değişik iğne veya iğne gruplarından ve bu iğnelere uygun uçlardan yararlanılabilir, tik önce siyah dolgu veya desenin özelliğine göre siyah tonajlamadan (gölgeleme) başlanılması baskın bir renk olan siyahın diğer renkleri etkilememesi açısından önemlidir. Keza her renk geçişinde koyudan açığa doğru gidilmelidir. Bu renk geçişlerinde ultrasonik yıkama cihazından yararlanılır.

i) Dövme işleminin tamamlanıp tamamlanmadığına karar vermek için uygulanan bütün işlemler tekrar tekrar kontrol edilmelidir. Her müşteri için iki saatten fazla seans yapılmaması tercih edilmelidir. Çok uzun sürecek dövme işlemlerinde komplikasyon ve müşteri direnci riski artacaktır.

j) Müşteri memnuniyeti de sağlanmış olan bir uygulama işleminden sonra müşterinin o işyerinde en az 10-15 dakika dinlenmeye alınması gereklidir. Bu arada bütün atıklar usulüne uygun olarak yapılıp her yüzeyin tekrardan dezenfekte edilmesi gereklidir.

k) Dövme uygulaması yapılan bir ciltte ilk saatler çok önemlidir. Bu süre enfeksiyon kapma riskinin çok yüksek olduğu dönemdir. Bunu engellemek için dövme yapılan cildin dezenfekte edildikten sonra uygun bir bandajla kapatılması gereklidir. Bu konularla ilgili olarak müşterinin bilinçlendirilmesi ve muhakkak surette bakım kurallarının verilmesi gereklidir.

2- VÜCUDA TAKI UYGULAMASI:

Ön hazırlıkları tamamlanmış olan bir vücuda takı uygulaması işleminde;

a) Eldiven giyimi, önlük ve maske takılması ve tek kullanımlık örtü serilmesi işlemleri öncelikle yerine getirilmiş olmalıdır

b) Müşteri formunda belirtilen hastalıklar, yaş faktörü, alkol, açlık, yorgunluk, heyecan, enfeksiyon, ben ve vb durumların olup olmadığının tespiti yapılmalıdır.

c) İşaretleme işlemi yapılırken; uygulama yapılacak olan kişinin ve o bölgesinin en rahat pozisyonda olmasına dikkat edilmelidir. Örneğin kaş, göbek ve göğüs uçlarına uygulanacak takı işlemlerinde kişilerin ayakta, dik olarak ve ön cephe bakar vaziyette durması işaretlemenin ve dolayısı ile de uygulamanın daha doğru olmasını sağlayacaktır.

d) bütün ön hazırlıklar tamamlandıktan sonra müşterinin uygulama yatağı veya koltuğuna yerleşmesi sağlanır aynı zamanda uygulayıcı da rahat bir pozisyonda olmalıdır.

e) uygulama makaslarıyla; işaretlenmiş olan noktalar her iki yönde de görünecek şekilde tutularak hafifçe deri yukarı doğru kaldırılır.

f) iğnenin tam işaretli noktalardan yavaşça giriş ve çıkışı sağlanır.

g) iğnenin metal kısmı çıkartılır, sadece plastik kısmı deride bırakılır bu kalan plastiğin arka kısmı kesilerek iç boşluğundan takının geçmesi sağlanır. Daha sonra itekleme işlemi yapılarak takının delinen yere yerleşmesi sağlanır. Takının vidalama ve sıkıştırma toplan da takıldıktan sonra takı işlemi tamamlanmış olur.

h) geriye kalan kullanılmış haldeki iğne tıbbi atık kutusuna, diğer peçete vs gibi atıklarda ayak basarak açılan çöp kovasına atılır.

i) uygulama yapılan müşterinin cildi, uygulama yatağı veya koltuğu tekrar dezenfekte edildikten sonra, takı yapılan kişinin 10-15 dakika dinlendirilmesi gereklidir. Eğer kişi kendisini iyi hissediyorsa; bandaj işlemi yapılıp, bakım kurallarının kendisine verildikten sonra gitmesine izin verilir.

PSİKOLOJİ

Sanatçıların; Dövme ve Takı işlemlerinde hizmet almak isteyen kişilerin ve kendilerinin psikolojik olarak bu işlemlere hazır olup olmadıklarını çok iyi değerlendirmeleri gerekir. Hizmet alacak olan kişinin vücuduna ömür boyu kalıcı bir desen yaptırmış olacağını düşünerek sanatçılar bu uygulamayı yapmadan önce müşterileriyle konuşup, kişilerin bu işe hazır olup olmadıklarını tespit etmeleri gerekir. En önce kişinin emin olması gereklidir. Eğer kişinin tarzı değilse ve geçici bir hevesle ya da modaya uyarak bu işlemi yaptırıyorsa sonradan pişman olacaktır. Pek çok kişinin çevre ve iş faktörü dövmeyi taşımasına uygun değildir. Dini faktörler de bu konu üzerinde etkili olabilecektir.

Bu demek değildir ki bu insanlar dövme yaptıramaz. Özellikle de ilk dövmelerde sanatçılar ve hizmet alacak olan kişilerin daha dikkatli olması gereklidir. Seçilecek olan desenin kişinin karakteri ve yaşam tarzı ile uyumlu olması gereklidir. Ayrıca çok büyük dövmelerle başlamamak ve görünür yerlere (el, boyun, yüz, dirsek altı....) bu dövmeleri yaptırmamak o kişiler için en basitinden daha az sorunlu etkilenme olacaktır. Genel olarak tespit ettiğimiz konu, yapılan ilk dövmelerin basarı orantısı ile psikolojik etkilenme oranın aynı olmasıdır. Örneğin çok detaylı bir dövme isteniyor fakat desenin boyutu uygun büyüklükte değil, eğer bu dövme böyle sorunlu bir şekilde vücuda işlenirse kişi zaten gerek desen bilgisi ve gerekse de dövme taşımak açısından bilinçli olmadığından işlem sonunda veya daha ileriki bir safhada dövmesinden yeteri kadar hoşnut kalmayacaktır. Belki de adeta bir dövme düşmanı haline gelecek ya da dövmecisini kötü sanatçı olarak niteleyecektir. Dövme sanatçılarının işleyecek oldukları bir deseni hizmet alacak olan kişiye, desenin büyüklüğü, işleyecekleri bölge, kişiyle uyumu ve taşıma faktörlerini de hesap ederek o kişiye yakıştırma konusunda becerikli davranmaları gerektiğini hiçbir zaman unutmamalıdırlar.

Ayrıca çok sık karşılaşılan yazı veya isim yazdırma işlemlerinde dövme sanatçılarının daha fazla sorgulayıcı olmaları gerekir. Vücuda takı işlemlerinde de her zaman takı sanatçılarının inisiyatif kullanmaları gereklidir. Hizmet almak isteyen kişilerin bu takıyı gerçekten emin olarak isteyip istemedikleri sorgulanmalıdır. İlk takım işlemlerinde her düşünülen takının yapılamayacağının gerektiği müşterilere anlatılmalıdır. Ya da kişinin fiziksel hatlarına yakışacak şekilde bir takının yapılması o kişinin psikolojik etkilenme oranım en aza indirgeyecektir. Ayrıca o kişi için en uygun takım hangisi ve nerede olması gerektiği tavsiye edilmelidir.

Hizmet almak isteyen kişilerde heyecan ve korku olayı her zaman var olacaktır. Bu durum; sanatçıların işlem esnasında sorunla karşılaşabileceklerine bir işarettir. Böyle durumlarda sanatçılar hizmet almak isteyen kişilerle önceden konuşarak açıklamalar yapmak, kendilerine güven sağlamaları için rahatlatıcı telkinlerde bulunmak ve bu işlemin öyle korkulacak bir şey olmadığını anlatarak hizmet alacak kişileri bilgilendirme yoluna gitmeleri gereklidir. Özellikle dövme uygulamalarında işleme ilk başlanıldığı zaman hafif dokunmalarla kişiyi alıştırmak ve rahatlatmak gereklidir. Ayrıca daha az acıyan yerlerden başlamak o kişiyi rahatlatacaktır. Sanatçılarında sağlık ve düşüncesel olarak bu işlemleri yapmaya hazır olmaları gereklidir. Örneğin çok yorgun, stresli ve huzursuz bir sanatçının işleme başlamakta ısrar etmemesi gereklidir* Çünkü bu işlemlerde sanatsal basarı gerektiğinden kendisi sorunlu bir sanatçının işleminde ne kadar başarılı olabileceğini hiç tartışmaya gerek yoktur.