Dönüm noktası Haziran

[GooD aNd EvıL]

Avrupa Birliği'nin (AB) yargı organı Adalet Divanı'nın iki ay önce aldığı "Türk kamyon şoförlerine Almanya'ya girişlerinde vize uygulayamayacağı" kararı, yeni bir sayfanın açılmasını sağlayacak. AB çevrelerinden edindiğimiz bilgilere göre AB'nin icra organı Komisyon ile Ankara ile arasında şu anda üst düzey "pazarlıklar" başladı. Mahkeme kararı doğrultusunda Ankara, başta iş için seyahat edenler olmak üzere turistler, öğrencilerin de vize uygulamasından muaf tutulma hakkı olduğunu söylüyor. Komisyon ise tavrını, üye ülkelere danışarak belirleyecek. Ancak AB gözlemcileri, haziran ayında bir sonuç çıkacağını söyledikleri pazarlıklardan alınabilecek "en kötü" seçeneğin bazı ticari ve iş amacıyla AB'ye seyahat eden Türk vatandaşlarına vize kolaylıkları verilmesi olacağı kanısında.

HUKUKÇU DESTEĞİ
Buna karşılık alınabilecek "en iyi" sonucun ise Türk vatandaşlarına vize uygulamasının genel olarak kaldırılması olacağı belirtiliyor. Türkiye'ye hukuki açıdan ve AB müzakerelerine başlamış bir ülke olarak vize uygulanamayacağını savunan Avrupa Parlamentosu'nun (AP) Yeşiller Grubu ise, Türk kamuoyunu harekete geçirmek için dün Strasbourg'da (Fransa) bir toplantı düzenledi. "Türk Vatandaşlarına AB vizesi: Açıklık Zamanı!" adlı toplantıya, vizenin genel olarak kaldırılmasını savunan AB'nin önemli hukukçuları da katıldı. Almanya Darmstadt İdari Mahkemesi Hakimi Klaus Dienelt, Adalet Divanı'nda kazanan Türk kamyoncuların avukatı Dr. Rolf Gutmann'ın, IKV Başkanı Haluk Kabaailoğlu ve AB Genel Sekreteri Oğuz Demiralp'in katıldığı toplantıda, vizesiz seyahatlerin sadece hizmet veren değil, hizmet alanı da kapsadığı belirtildi. Bu kapsamda Türk turistlere uygulanan vizenin de kaldırılması gerektiği vurgulandı. Türkiye ve AB arasında 1973'te yürürlüğe giren Katma Protokol Anlaşması gereği, Türklerin vizesiz seyahat hakkına dikkat çekildi. Toplantıya davet edilen genişleme üyesi Olli Rehn ile adalet üyesi Jacques Barrot'nun katılmamayı tercih etmesi, Komisyon'un bir süre daha sessiz kalacağı şeklinde yorumlandı.

KRİTİK KARAR
Vizeyle ilgili kritik karar, 1973'te yürürlüğe giren anlaşma gereğince hizmet sektöründeki kurallarının sıkılaştırılmasının söz konusu olamayacağı yasasına dayandırılıyor. Karar, o dönem Türkiye'ye hizmet sektöründe vize uygulamayan AB'nin altı kurucu üyesi ile Danimarka ve İspanya'yı kapsıyor. Ancak AB'de sınırları kaldıran Schengen olduğu için 8 ülkeye ilişkin her türlü kararın Schengen ortak alanındaki diğer AB ülkelerini de ilgilendiriyor.

"Önce Almanya'da ne olacağını görmek gerek"
AB başkentlerinde hukukçulardan alınan görüşler doğrultusunda hareket edildiğini belirten diplomatik kaynaklar, Adalet Divanı kararı sonrasında bu aşamada durumun "AB'ye vizesiz gidilebilir" anlamına gelmediğini belirtti. Kaynaklar, "Bu karar vize kolaylığında ısrar eden Türkiye'nin elini güçlendirecek. Ama önce Almanya'dan başlayarak süreç ilerleyecek" yorumunu yaptı. İKV Başkanı Prof. Haluk Kabaalioğlu ise "Şimdi bu kararın önce Almanya'da nasıl uygulanacağını görmemiz gerek. Hemen bir değişim beklemek yanlış olur" diye konuştu.