abderada kurtlar vadisi

[buhara43]

Abdera'da Kurtlar Vadisi

Hasan Celal Güzel

26/03/2006 (328 kişi okudu)

Sevgili okuyucularım, Radikal'deki Pazar Sohbetlerinde daha önce size Abderalıları hiç anlatmamıştım. Bugün Abdera'da 'Kurtlar Vadisi'nden söz edeceğim.
Efendim, Eski Yunan'da, M.Ö. 6. yüzyılda, İyonya'dan kaçan Teos (Karaburun) halkının kurduğu 'Abdera' isimli bir şehir devleti varmış. Abderalılar çok 'budala' insanlarmış. Aralarında uzun uzun tartışırlar ve sonunda en kötü kararı verirlermiş. Demokritos ve Protagoras en ünlü Abderalılarmış. Demokritos'un 'gülen filozof' olarak anılmasının sebebi, hemşehrilerinin saçmalıklarına gülmesindenmiş.
Abdera'da geçen bir olayı felsefî üslupla anlatan C. M. Wieland'ın, dilimize de çevrilen 'Eşeğin Gölgesi' isimli romanını okuyucularıma tavsiye ediyorum.
Bizdeki 'türban tartışmaları'nı Abdera'daki Eşeğin Gölgesi tartışmalarına ve Abderalıları da günümüzün dar kafalı, yobaz, bilgi sahibi olmadan görüş sahibi olan aydınlarına çok benzettiğim için, arada sırada sizleri 2500 yıl öncesine götürmek istiyorum. Bakalım hoşunuza gidecek mi?

Sezeryus, Tayyibus ve Denyos
Efendim, 'Abdera Laik Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanı Kral 10. Sezeryus, son derece ciddî, asık suratlı ve hiddetli bir hükümdarmış. Bir defasında, 'Abdera Laikliği Koruma Kurulu' toplantısında, elindeki mermer Anayasos kitabını naibi Bülentus'un kafasına fırlatınca, kıyametler kopmuş ve Abdera ekonomisi dibe vurmuş. Zavallı Bülentus ise bir daha iflah olmamış ve başından aldığı yara yüzünden emekliye ayrılmış. Sezeryus, Abdera Senatosu'nda kabul edilen kanunları veto etmeye bayılır; 'turbanyus'tan nefret edermiş. Sezeryus, krallık sarayını 'kamusalus alanus' ilân ederek turbanyus takan kadınların bu alanusa girmesini yasaklamış.
Abdera'da M. Ö. 502 yılında yapılan seçimlerde Senato'daki sandalyelerin büyük çoğunluğunu demokratos ve turbanyusçu Ampulos Partisi kazanarak iktidara gelmiş. Lâkin, Kral Nâibi olan Ampuloslar'ın Başkanı Tayyibus'un işi çok zormuş.
Bir taraftan Kral Sezeryus, Tayyibus'un kanunlarını veto eder; diğer taraftan anti turbanyusçu generalyuslar, Jimnazyum Başkanı ve rektöryuslar ile hukuktayuslar Tayyibus'a kök söktürürlermiş. Bu arada Tayyibus da öfkesini medyos'tan almaya çalışırmış.
Abdera'nın en eski partisi Okos Partisi'ymiş. M. Ö. 7. yüzyıldan beri faaliyette bulunan Okoslar, ne yazık ki bir defa bile Abderalılar'ın oyuyla iktidara gelememiş.
Zira Abderalıların inançlarına saygı göstermezler; generalyus, kara cübbos ve bürokratusları kandırarak entrikoslarla zorla iktidara gelmeye çalışırlarmış. Okoslar'ın Başkanı Denyos Kurultayos, çok iyi kurultayoslar yapar, nutuklar atar, lâkin bir türlü Kral Nâibi olamazmış.

Kurtlar Vadisi'nin kabadayıları
Homeros'un ünlü 'Türbanya' destanında, Abdera'da M. Ö. 6. yüzyılda Kurtlar Vadisi modasını anlatırken Kasımpaşoslu Tayyibus ile Şarampolyuslu Denyos'un şu atışmalarını nakleder:
Denyos: "Unakıtanos'un oğlu yumurtaları götürdü, n'aber?"
Tayyibus: "Ben bu âlemde Kemalyus abime lâf ettirmem, adamın kafasına sıkarım!"
Denyos: "Çapsız çapsız konuşma Tayyibus, bana racon kesmeye kalkma!"
Tayyibus: "Bu mevzuda iddiasını ispatlamayan, oraya üç nokta koyuyorum."
Denyos: "Sen o üç noktayı yakana koy, istersen alıp daha uygun yerine de koyabilirsin."
Tayyibus: "Artistlik yapma lan, elini kolunu sallama. Bu mekânda sana lâf ettirmeyiz!"
Denyos: "Sana ne, istediğim gibi dinlerim! Bak görürsün, halk ilk seçimde ağzına biber sürecek."
Tayyibus: "Eyvallah! Sonunu düşünen kahraman olamaz."

Şemdinyus Sehemi
Meşhur tarihçimiz İlberyus'un bir hayli düşük çeneli olarak tanımladığı Homeros yeni ortaya çıkarılan 'Abdera'da Entrikos' adlı kitabında, Tayyibus ile Denyos'un aralarındaki tartışmaları şarkılı, türkülü hâle getirdiklerini anlatır. Homeros'a göre Tayyibus, 'Makaram sarı bağlar lo, kız söyler gelin ağlar' türküsüne cevaben Denyos'un da 'Yoksulun sırtına vuran vurana, bunu gören yürek nasıl dayanır' türküsünü önündeki kâğıttan okuduğunu nakleder.
Lâkin, M. Ö. 506 yılında ortaya çıkarılan 'Şemdinyus Sehemi', Ampuloslar ile Okoslar arasındaki bu kabadayı tartışmalarını gölgede bırakacak bir skandala sebep olmuş. Abdera'daki Kapteralıları ayırmaya çalışan ve dünya tarihinin ilk terör örgütü olan Kakayus'lar Şemdinyus'u karıştırınca, generalyusların 'derin jitemyusçuları' bombalarla yakalanmazlar mı? Bir yandan Okoslar, bir yandan Medyoslar 'Şemdinyus aydınlatılmalı!' diye ortalığı velveleye vermişler.
O sırada Generalyus Büyükanıtyus da yakalanan bir jitemyusçu için "İyi çocuktur" diyesiymiş. Bunun üzerine gayretkeş bir savcıyus da hakkında iddianamyus hazırlamaz mı? Abdera'da kıyamet kopuvermiş... Tanrılar gazaba gelmişler. Zeus, Apollo, Hades toplantılar düzenlemişler. Medyoslar ile Okoslar da çark ederek Ampuloslar'a çullanmışlar. Ampuloslar'ın ampulleri yanıp sönmeye başlamış.
Denyos bu fırsatı kaçırmamış ve Ampulosları generalyuslara karşı darbe yapmakla suçlamış. Tayyibus da Denyos'u kriz müteahhitliğiyle itham etmiş...
* * *
Gülen filozof Demokritos, bu saçmalıklar karşısında gülmekten katılırken, ağzından kesik kesik şu kelimelerin döküldüğü duyulmuş:
"Onu öyle demezler, peynir ekmek yemezler..."