Küresel ısınma kasırgaları tetikliyor

[Bostandere]

Bilim insanları, geçen yıl ABD’nin New Orleans kentini yerle bir eden Katrina gibi kasırgaların küresel ısınmadan kaynaklandığını ifade ediyor.


ABD’nin önde gelen araştırma kurumlarından Georgia Institute of Technology uzmanları, deniz suyunun ısınması sonucu, kasırga sayısının son 35 yılda iki kat arttığını savunuyor. Araştırmayı yürüten Dr. Peter Webster ve Dr. Judy Curry küresel ısınmanın kasırgaların şiddetini artırdığını da vurguluyor.
ŞİDDETLİ KASIRGA SAYISINDA ARTIŞ
Araştırmaya göre, 1970’li yıllarda şiddetli ve çok şiddetli kategorisindeki kasırga sayısı yılda 10 iken, bu rakam 1990 itibarıyla 18’e çıktı. Kategori 4 olarak tanımlanan şiddetli kasırgalar saatte 210 ila 250 km hıza ulaşıyor. New Orleans’ı yaşanmaz hale getiren Katrina kasırgasının hızı ise saatte 250 kilometre’yi geçiyordu. Şimdiye dek kaydedilen en şiddetli kasırga olan Wilma 280 km/saat hıza ulaşmıştı.

DENİZ SUYUNUN ISINMASI
Georgia Institute of Technology uzmanları, kendi araştırmalarında küresel ısınmanın etkisini diğer faktörlerin payına göre sınandığını ve deniz suyu ısısındaki artışın diğer faktörlere nazaran daha etkin olduğunun istatistiksel olarak gözlemlendiğini vurguluyor. Geçen yıl New Orleans kentini yerle bir eden Katrina kasırgasının saatta 250 km hıza ulaştığı ölçülmüştü. Bu senaryoya göre, ısınan hava okyanusların yüzeyini de kavuruyor ve buharlaşmayı artırıyor. Böylece atmosferde daha çok su birikiyor. Atmosferde biriken su buharı da, okyanus semalarında oluşmakta olan kasırgalara ek güç katıyor.

Araştırmacılar dört ayrı faktörü ele aldı; yüzeydeki nem oranı, rüzgâr, ısınan deniz suyu, bölgesel hava sirkülasyonu. Bu faktörler arasında sadece deniz suyundaki ısınmanın diğer faktörlere oranla uzun vadede kasırga oluşumuna sürekli bir katkı sağladığı belirlenirken, diğer fiziksel güçlerin sadece dönemsel olarak etkili olduğu gözlendi.

KASIRGALAR ‘DÖNEMSEL’DİR
Araştırmanın yayımlanmasını müteakip bazı bilim çevrelerinden eleştiriler de dile getiriliyor. Kimi bilim insanları, kasırgaların dönemsel olarak tetiklenebileceğini ileri sürüyor. Uzmanlar, Atlas Okyanusu’nda her 20 ila 40 yılda bir şiddetli kasırgaların oluşumuna uygun meteorolojik koşullar meydana geldiğini savunuyor. Bu teorilere göre, 1920-1970 aralığında kasırgaların zirve noktası 1950 yılı civarıydı; son yıllarda ise yeni bir dönemsel kasırga döngüsü 1995’te başladı.