Süt insan evrimine ışık tutuyor

[DHeMLy-CHaY]

Laktik aside karşı insan midesinin direnç göstermesi kültürel ve tarımsal evrimle ilişkilendiriliyor. Tarımın gelişmesi ve ineğin evcilleştirilmesiyle insanlar süt içmeye başladı. Normal şartlarda insan midesi sütteki laktik asite karşı direnç gösteremediği için bozuluyor. Ancak zamanla süt içildikçe kuşaktan kuşağa süte karşı direnç gelişiyor ve bu direnç insan genomlarına geçiyor. Türkiye’de de nüfusun yüzde 73’ünün inek sütündeki laktoza karşı direnci olmadığı ve mide sorunu yaşadığı tahmin ediliyor.

AFRİKA KABİLELERİ MERCEK ALTINDA
Bilim insanları Avrupa toplumlarındaki laktoz direncinin diğer coğrafyalarda da olup olmadığını araştırmak için Afrika’yı inceledi. University of Maryland uzmanı Sarah Tishkoff, laktoz direncini Afrika’da 43 etnik grupta araştırdı ve 3 farklı genetik mutasyonun bu etnik gruplarda laktoz direncini yarattığını buldu. Araştırmanın kayda değer bulgusu, Afrika’da laktoz direcininin gelişmesini sağlayan genetik mutasyonun Avrupa’daki süreçten farklı olması, hatta 3 kabile arasında da farklı genetik mutasyonlara dayanması.

TARIM-LAKTOZ DİRENCİ İLİŞKİSİ
Örneğin, Nil-Sahra etnik grubuna dahil Kenyalı bir kabilede laktoz direncinin 2.700 ila 6.800 yıl önce geliştiği gözlemlendi. Tishkoff, bu genetik takvimin tarihi bulgularla örtüştüğünü düşünüyor, zira laktoz direnci olan Kenyalı kabilenin daha kuzeyden 4.500 yıl önce geldiği ve geldiğinde de tarımla uğraştığı biliniyor. Tishkoff’a göre bu kabileler dünyadaki en güçlü laktoz direnci genlerine sahipler.