Dünyanın En Garip Yanardağı

[BooROCK™]

Tanzanya'nın ücra bir köşesinde inanılmaz bir dağ yükselir: Püsküren lavların havada katılaşıp ardından cam gibi şangırdayarak parçalandığı Ol Doinyo Lengai.

Kimileri büyük granit duvarlara, kimileriyse donmuş çağlayanlara tırmanmaktan hoşlanır. Fotoğrafçı Carsten Peter ve tırmanış arkadaşı Chris Heinlein patlayan boynuzcuklara, yani bazen aktif kraterlerin civarında oluşan, keskin ve son derece dik çukurluklara tırmanmaktan hoşlanıyor. Peter bu 15 metre yüksekliğindeki boynuzcuk ya da sıçratma konisi için, “Bunu sıradan bir kayayla karşılaştırmayın” diyor. “Çok kırılgan ve çok dengesiz. Koni gümbürdüyor ve titriyordu ama bir kaya levhası, lavı diğer tarafa yönlendiriyordu. Peter şunu öğütlüyor: “Sakın evde denemeyin.”

Ol Doinyo Lengai’nin taze natrokarbonatit lavları, yaklaşık 530 derecede yani olağan bazalt lavların yarısı bir sıcaklıkta fışkırsa da, ergimiş kayaların çevreye sıçrayan damlaları yine de pamuklu bir tulumu, sigaranın naylonu yaktığı gibi yakabiliyor. Ve Tanzanya’nın ücra bir köşesindeki bu etkileyici dağ volkan bilimcilerin ilgisini fazlasıyla çekiyor. 1991’de Japonya’daki Unzen Yanardağı’nın patlaması sırasında yaşamını yitiren fotoğrafçı ve ünlü volkanolog Katia Krafft’ı “oyuncak yanardağ” büyülemişti, çünkü küçücük lav akıntıları bir kaşıkla toplanabilecek kadar soğuktu. 1960’da Tanzanya Jeolojik İncemeleri için tuhaf lavlar üzerinde ilk araştırmayı yapan Edinburgh Üniversitesi’nden Barry Dawson da, “Burası mükemmel bir küçük yanardağ laboratuvarı” diyerek aynı görüşte olduğunu belirtiyor. “Püskürüklerin biçimi ve tarzı tıpkı bazalt yanardağların akıntıları gibi; tek fark bazalt yanardağların çok daha büyük olması.