İngiliz Basınında Bugün / 26 Ocak

[[FX][SOLDIER]]

İngiliz basınında bugün, eski KGB ajanı Aleksander Litvinenko'nun zehirlenerek öldürülmesi olayıyla ilgili gelişmeler ve dün Lübnan'a yardım amacıyla düzenlenen Paris 3 konferansının yankıları başlıkları öne çıktı.

BBC'nin Türkçe internet sitesi "http://www.bbc.co.uk/turkish/" adresinde yer alan basın özetlerine göre, Guardian Gazetesi geçen yıl öldürülen eski KGB casusu Aleksander Litvinenko'nun katil zanlısını, İngiltere hükümetinin Rusya'dan istemeye hazırlandığını duyurdu. Aleksander Litvinenko polonyum-210 denen, son derece radyoaktif bir maddeyle zehirlenmişti.

Guardian'a göre, savcılık, Litvinenko'nun Londra'da 1 Kasım'da buluştuğu Rus işadamı Andrey Lugovoy'u resmen suçlamaya hazırlanıyor. Üstelik bunun diplomatik bir bedeli olacağını da bilerek. Üst düzey bürokratların verdiği bilgiye göre, İngiltere hükümeti, iade talebinden sonra Moskova'yla ilişkilerde soğukluk yaşanmasını bekliyor. Karşılığında Rusya'nın, Londra'ya iltica etmiş milyarder işadamı Boris Berezovski'nin iadesini isteyeceğine eminler.

Suçlanması beklenen 41 yaşındaki Andrey Lugovoy ise eski bir KGB koruması.

Cinayetle ilgisi olmadığını defalarca yineleyen Lugovoy, dün gece de Guardian'a "Suçlu değilim. İademin isteneceğini de bilmiyordum" dedi. Lugovoy bundan önce de karısı ve çocuklarında da polonyum izine rastlandığını hatırlatarak, onları asla riske atmayacağını söylemişti.

Independent Gazetesi ise öldürülen casus Litvinenko'nun bir dostunun kehanetine yer verdi. Kaynak, "Litvinenko'nun katili 3 yıla kadar ölecek" demiş. Kendisi de İngiltere'ye kaçmış eski bir casus olan Oleg Gordievski, zehri veren kişi her kimse onun da öldürücü dozda polonyum aldığına ve 3 yıl içinde öleceğine emin olduğunu söyledi. Gordievski, katilin az önce adı geçen Andrey Lugovoy'dan bir başkası olduğunu tahmin ettiğini ifade eden Gordievski, zehrin verildiği toplantıda bulunan Lugovoy ile diğer Rus işadamının da 5 yıla kadar kan kanserinden öleceğini kaydetti.

"İSRAİL'DEN İRAN KAMPANYASI"

Guardian'da yer alan Orta Doğu'dan bir habere göre, İsrail, İran'ı dünya piyasalarından silmek için yeni bir atılım başlatıyor. Buna göre İran'la doğrudan iş yapan 70 kadar şirkete yatırım yapan Amerikalı fon yöneticileri hedef alınacak ve yatırımlarını çekmeleri için baskı uygulanacak. Ayrıca İran'ın petrol sektörüyle çalışan uluslararası bankalara da baskılar geliyor.

Guardian'a göre amaç, apartheid, yani ırk ayrımcılığı döneminde Güney Afrika Cumhuriyeti'ne uygulanan boykotun bir benzerini başlatmak ve İran'ı ekonomik olarak zayıflatmak. Aynı zamanda, dünya kamuoyunu da askeri saldırı seçeneği için yumuşatmak. Gazeteye göre İsrail bununla da yetinmeyecek. Yahudi soykırımını reddeden, İsrail'in haritadan silinmesini isteyen Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad'a uluslararası mahkemelerde davalar açılacak. Kampanyayı yürütecek isim olan Likud lideri Benyamin Netanyahu'nun, bu amaçla dün Londra'ya geldiği belirtildi.

Guardian bu haberi verdikten sonra yorum sayfasındaki baş makalesini de aynı konuya ayırdı. Gazete, bu hafta Herzliya'daki yıllık konferanslarında buluşan İsrailli savunma ve istihbarat uzmanlarının, iki yeni bölgesel süper gücün doğmakta olduğunda görüş birliği yaptığını söylüyor: İran ve Türkiye. İsrailli uzmanlar bu iki güçten İran'ın, İsrail için varoluşsal bir tehdit oluşturduğuna emin.

Gazeteye göre, İsrail yine kendine amansız bir düşman bulmuş görünüyor. Ancak Guardian'a göre, bu düşmana karşı büyük adımlar atacağına işin temeline inse ve Filistinliler için küçük adımlar atarak barışı getirse, çok daha rahat eder.

Independent gazetesinin deneyimli Lübnan muhabiri Robert Fisk, "Lübnan'daki bölünmeleri parayla yok edemezsiniz" diyor. Kastı, dün Paris'te yapılan uluslararası yardım konferansında ülkeye yeniden yapılanması için önerilen 7 milyar 600 bin dolarlık bağış ve kredi.

"Keşke parayla barış satın alınabilseydi" diyen Fisk, "Yoksa dün Paris'te Lübnan başbakanına verdiğiniz milyarlar, Amerika'nın düşmanı Hizbullah'ı Beyrut'ta giderek şiddetlenen sokak çatışmalarında yenmesine yardım etmek için miydi?"

Independent'taki yazı özetle şöyle devam ediyor: "Çünkü bu konferansın yapıldığı saatlerde, Lübnan askerleri başkentte şu ana dek görülen en büyük sekter çatışmayı kontrol altına almaya çalışıyordu. En azından 4 öğrenci, ki biri hükümeti destekleyen bir Sünni'ydi, öldürüldü. Dün bir ara Hizbullah ve Emel örgütlerine üye binlerce Şii, Lübnan'ın güney mahallelerinden kamyonlarla Şii ve Sünni öğrencilerin çatışmakta olduğu Lübnan Arap Üniversitesi'nin kampüsüne taşınıyordu. Ordu, saatlerce olayları durduramadı".

Guardian, Amerikan ordusunun dün tanıttığı yüksek ısı yayan ışın silahının gerçekten de tehlikesiz olup olmadığını sorguluyor. Amerikalılar bu ışınların yanıklara yol açmadığını, sadece bir anlık ısı hissi vererek kurbanın kaçmasını sağladığını söylüyor. Etkisini 'sıcak bir ampule dokunmaya' benzettikleri bu silahı, kalabalıkları dağıtmak gibi amaçlarla kullanacaklarını belirtildi. Ancak Guardian'ın görüşüne başvurduğu İngiliz ve Alman uzmanlar kuşkulu.

Deneyler yapılırken deneklere birkaç saniyeden fazla ışın verilmediğini hatırlatan uzmanlar, 'silah daha uzun süre tutulursa 2. ya da 3. derece yanıklar olabileceğini, bunun da ölüme kadar gidebileceğini' savunuyor.